Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Formyoporupodporządkowanych
Jednymzzasadniczychproblemówbadańnadhistoriąoporujestkwe-
stiajegoświadomościiintencjonalności
1
.EricHobsbawmwskazywał,
żewokreśleniuoporukluczowymmomentembyłanwielkatransformacja”,
jakazdarzyłasięwXIXwieku,wzwiązkuzwykształceniemsięnowocze-
snegokapitalizmu.Wedługangielskiegohistorykabyłtomoment,wktó-
rympojawiłysięformyoporu,umożliwiająceradykalnązmianęświata.
Hobsbawmpodkreślał,żeopórprzederąprzemysłowegokapitalizmubył
oporemprepolitycznymitowłaśniezniegowyewoluowałopórwsensie
nowoczesnym-politycznym
2
,określonyprzezstrategię,strukturęorga-
nizacyjną,celeiprogram.opierasięonwięcnaintencjonalnościiświa-
domości
3
.Wprowadzonekryteriaokreślająpodziałhistorycznegooporu
nazwiązanyzespołecznościamitradycyjnymiiopórnowoczesny,który
odbywasięwramachnowoczesnychinstytucjipolitycznych,jakchociażby
partiepolityczne
4
.Istotnaróżnicapolegatutajnatym,żedlaHobsbawma
opórprepolitycznynieznalazłjeszczeodpowiedniegojęzykadookreślenia
swoichaspiracjiwobecświata
5
.Precyzyjniejrzeczujmując,Hobsbawmjako
prepolityczneokreślawszystkieteruchy,szczególniechłopskie,którepod
względemhistorycznymnieznalazłyprzełożeniamiędzymikrokosmosem
konkretnego,lokalnegożyciaimakrokosmosemszerokiegooddziaływania,
np.wskalipaństwa.Chłopskiopórjestskoncentrowanylokalnieioparty
natzw.małejtradycji(bezpośrednichwięzachlokalnych)
6
.
1
JocelynA.Hollander,Rachel.L.Einwohner,ConceptualizingResistance,nSociological
Forum”2004,t.19,nr4,s.543.
2Zob.E.Hobsbawm,Primitive…,s.1-3
3Ch.Tilly,FromMobilizationł,s.56.
4EricHobsbawm,UncommonPeople.Resistance,RebellionandJazz,Abacus,London
2012,s.199.
5E.Hobsbawm,Primitive…,s.3.
6E.Hobsbawm,Uncommon…,s.203.