Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K
oncentracjanasobieiswoich
rj
i
założeniaopodobieństwiepomiędzyhomosapiensiinnymigatunkamioraz
poszukiwanieodpowiedzinapytanieoto,czymróżnisięowazwierzęca
częśćnaturyczłowiekaodtego,cospecyficznieludzkie(Berridge,2003).
A.S.Jednakteraz,wpunkciewyjścianaszychrozmów,ważnejestprzy-
wołanieanalogii.Bochoćwrazzrozwojemdzieckabardzoszybkomalejerola
tego,cownaszwierzęce(Matsuzawa,2008),tozwiedzyoumyślezwierząt
dowiadujemysięwieleosobie.Wszakpierwotnestrukturyukładunerwo-
wegobiorąudziałwregulacjizachowańludziprzezcałeżycie,podobnie
jaknieznikajązrepertuaruzachowańnawetnajbardziejpierwotnesposoby
reagowania(Damasio,1999).
M.J.Deklaracjapodkreśla,żenaszeemocjonalnereakcjezależąodneuro-
nowychsiecipodkorowychmózgu,atooznacza,żesamowyzwalaniereakcji
zajśćmożepozawiedząpodmiotu.Cowięcej,bezrozwojukorymózgowej
dochodzidowyznaczonegoemocjamizachowaniadziecka,choćniemoże
onobyćwłasnychemocjiświadome.10-miesięcznaMary(por.Ramka1)
uczysięreakcji,któradoprowadziławcześniejtylkojedenrazdonagrody,
iniepotrafizmienićzachowania,któreprzestałojużmiećsens(zrozumienie
sensutodlamałejMaryjeszczedalekaperspektywa!).
A.S.Senwywołanynarkoząsprawia,żeniemamyintrospekcyjnejświa-
domościsamegoprzebieguoperacji,alejestonwpisanywnaszeżyciowe
doświadczenie.MówiącoDdoświadczaniusiebie”musimyuwzględnićza-
równotakiedoświadczenia,któresąodzwierciedlonewświadomości,jak
itakie,zktórychczłowiekniezdajesobiesprawy,choćzachodząwjego
organizmieiumyśle.Przejawytychostatnichzostałyuchwyconewwielu
badaniach,którychprzykładyprzytaczamywRamce1.
M.J.JakpiszebiologifizykAndrzejWróbel(2001),ilośćinformacji
docierającychdozmysłówwciągusekundyobliczasięna100miliardów
bitów,auświadomićmożnasobiewtymczasie100bitów!Niemalwszyscy
wiemy,żezapamiętujemyiuczymysięwjakiejśmierzemimowolnie,ale
małoktozdajesobiesprawęztego,żewiększośćodbieranychinformacji
nigdynieznajdziesięwpoluświadomości.Aniteżztego,żewszystkieone
wzbudzająjakieśnieświadomereakcjeemocjonalne.
Niektóreemocjepozostająwięccałkowicienieuświadomione,abadamy
teprocesy,bowiadomo,żewyznaczająnaszezachowania.Służąonegłównie
adaptacji.Dziękinimmożemybezwiednieoddalićsięodniebezpieczeństwa,
zachowaćdystanswobecczegośczykogoś.Alebywa,żesątozachowania
irracjonalneizupełnienieadaptacyjne.Zarównonieświadomy,jakiświado-
myumysłfunkcjonujeczęstoirracjonalnie(Kahneman,2012).
A.S.Różnesystemyreagowaniazależąodróżnychstrukturmózgu,które
mogąbyćpobudzaneniezależniebądźłącznie.Możliwejestwięckojarzenie
18
