Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odoświadczaniusiebie-bezwiednymirefleksyjnym
ir
Dziecięcyindorosły”egocentryzm
A.S.ŚwiadomeJazaczynawyłaniaćsiędziękidoświadczaniugranicciała
ijegostanów.Dzieckotkwiwswoistymzatopieniuwsferzedoznańzmy-
słowych,bezmożliwościuczynieniasiebieprzedmiotempoznaniairefleksji.
Tegotypujaźńpierwotnatotzw.egocentryzmdziecięcy(Piaget,1966)-nie-
uchronnystansubiektywnejjaźni,pozbawionejświadomościstanówinnych
ludzi(ichsposobówprzeżywaniaświataczypunktówwidzenia).Stopniowo
wyodrębniasiępojęcieJa,któredopieroDzachwilę”dasięzczymśporównać.
M.J.Stajesiętopodwarunkiemrozwojuintelektu.Tointelektumoż-
liwiaoperacjeporównywania,kategoryzowania,różnicowania,aprzede
wszystkimdecentracji:zmianypunktuwidzeniaiperspektywypoznawczej.
Własnaosobaprzykuwajednakuwagęwniepomierniewiększymstopniu
niżinneDfigury”(Szustrowa,1976).Cowięcej,choćdorosłymazdolność
decentracji,porównywaniasiebiezinnymi,czyinnychzsobą,orazdostrze-
ganiapunktuwidzeniainnychludzi,toczęstopopadawtórniewdziecięcy
egocentryzmiwidzitylkosiebie.DziejesiętopodwpływemDrozlanego”
afektu,którysprawia,żeniepotrafimywyjśćpozawłasnąjaźń,zdystansować
sięodwłasnychprzeżyćiokreślonejperspektywyspostrzeganiasytuacji.
Takiestanytrzebaodróżnićzarównoodkierowaniauwaginasiebieuosób,
któresąnawykowoegocentryczne,jakiodświadomejkoncentracjinasobie
wceludokonaniasamoocenyczyjakiejśinnejautorefleksji.
A.S.Uporaniesięzwłasnymegocentryzmemniejestłatwe.Własna
osobatowyjątkowyobiekt,łatwodostępnywłasnejuwadze.Wobecusta-
wicznejdostępnościsiebie,trudnojestustrzecsięprzedegocentryzmem
orazpochodnymiodniegozniekształceniamiwspostrzeganiusiebie(Grze-
gołowska-Klarkowska,2009).Każdyjestwięcwjakiejśmierzewięźniem
własnejjaźni.
M.J.Szczęśliwie,człowiekniejestskazanynaksobność.Rozwijazdol-
nościdowolnegozawiadywaniauwagą,sterowanianiąidostrzeganiaDper-
spektywypozaJa”(Reykowski,1979).Kierowanieuwaginasiebieniemusi
miećcharakteruegocentrycznego(jakoprocesuautomatycznego).Możemieć
postaćcelowejkoncentracjinasobie,podwpływemmotywacjidoautore-
fleksji.Aletojużzupełnieinnawłaściwość.
Egotyzm
M.J.Egotyzm-skłonnośćdoprzypisywaniasobieszczególnejwartości-
jestbardzotrudnydoopanowania.Popierwszedlatego,żemaonDzadaw-
nioną”,wczesnodziecięcągenezę.Wtypowej(niepatologicznej)rodzinie
25
