Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Częśćpierwsza.Metody
Przytoczonaprognozaocieplaniaklimatumożeskłonićkrajerozwinięte
dozmniejszeniaemisjiCO
eliminacjimiejscbezwodnychnaZiemi,atymsamymdowzrostuprodukcji
z
ipodjęciawszelkichdziałańzmierzającychdo
żywności.WtensposóbjestmożliwepogodzenieinteresówbogatejPółnocy
ibiednegoPołudnia.Przykłademprognozyostrzegawczejwprzedsiębiorstwie
jestprognozaudziałuwyrobównieodpowiadającychnormomjakościowym
alboprognozaspadkusprzedaży.Prognozytakiedająprzedsiębiorstwuczas
nazmianęniekorzystnychtendencji.
Prognozabadawczaodgrywawięcważnąrolęspołeczną—jeststymulato-
remdziałańwstosunkudozmiennychsterowanych.
Prognozymogąwreszciepełnićfunkcjęinformacyjną,polegającąna
oswajaniuludziznadchodzącymizmianamiizmniejszaniulękuprzedprzy-
szłością.Ogłoszenieniektórychprognozmożewywołaćspokojne,opanowane
reakcjenazmiany,anawetakceptacjęzapowiadanychzmian.Takąrolę
odgrywałyongiśwróżbyiproroctwaprzepowiadającezwycięstwowbitwie,
pomórbydła,latasuszyitd.
Rozważającfunkcjeprognoz,zwrócimyterazuwagę,żefunkcjeaktywizująca
iinformacyjnaniewymagająnaogółprognozobdarzonychwysokimstopniem
zaufania(por.definicjęprognozysformułowanąprzezCzerwińskiego,przyto-
czonąwpodrozdz.1.2),funkcjapreparacyjnazaśmożebyćspełnionatylko
wtedy,gdystopieńzaufaniaodbiorcydoprognozyjestwysoki(por.definicję
Hellwigazpodrozdz.1.2).Tęostatniąprognozęnazywamyrealistyczną.
Procesprognozowaniaprzebiegazazwyczajwtensposób,żewyznaczasię
wielewariantówprognozybadawczejtejsamejzmiennej,analizujewarunki
iszansewystąpieniakażdegoznichijakoprognozęrealistycznąwskazujesię
wariantnajbardziejwiarygodny.Niekiedydodatkowowskazujesię2lub3wa-
riantydodatkowe,oniecomniejszejwiarygodności.
Przytoczoneklasyfikacjeprognozmająkluczoweznaczeniedlazrozumienia
roliprognozowania.Podamyniżejinneklasyfikacje,ważnedlaprocesufor-
mułowaniaprognoz.
Zewzględunasposóbwyrażaniastanuzmiennej,tj.określaniazdarzenia
prognozowanego,prognozydzielimynailościoweijakościowe.Prognozę
nazywamyilościową,gdystanzmiennejjestwyrażonyliczbą.Prognozataka
możebyćpunktowa(gdypodajesię,żezmiennaprzyjmieokreślonąwartość)
lubprzedziałowa(gdypodajesięprzedziałliczbowy,któryobejmieprzyszłą
wartośćzmiennej).Przypominamy,żesformułowanieprognozyilościowejmusi
zawszezawieraćpodanyexpliciteczaszajściazdarzenia.Taknaprzykład:
,,sprzedażsamochodówtypuAXw2009r.wyniesie120tys.sztuk’’(prognoza
punktowa),,,energochłonnośćprodukcjiczystejwpolskimprzemyślew2010r.
wyniesie510–530GJna1mlnzł’’(prognozaprzedziałowa).Częściej,ze
względunaniepewnośćwnioskowaniaoprzyszłości,wyznaczasięprognozy
przedziałoweniżpunktowe.
Oprognoziemówimy,żejestjakościowa,gdyprognozowanymzdarzeniem
jeststanzmiennejjakościowejlubsłownieopisanasytuacjadotyczącazmiennej
