Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Częśćpierwsza.Metody
Głównymcelemprognozowaniaspołecznegojestwspomaganieprocesów
decyzyjnych,stądpodstawowąfunkcjąprognozjestfunkcjapreparacyjna,
wedługktórejprognozowaniejestdziałaniem,któreprzygotowujeinnedziała-
nia.Prognostaopracowujeprognozydlapodmiotupodejmującegodecyzje,
zwanegodecydentem.Decydentemmożebyćpojedynczyczłowiek,grupaosób,
podmiotgospodarczylubinstytucja.Decydentowiprzysługujeprawopodej-
mowaniadecyzji,zaktóreponosiodpowiedzialność.Decydentpostępuje
racjonalnie,gdyuświadamiającsobie,żeskutkijegodzisiejszejdecyzjiobjawią
sięwprzyszłości,zażądaprognozytychobszarów(zjawisk),którychdecyzja
dotyczy,ioprzeswądecyzjęnaprognozietylkowtedy,kiedybędziemiałdo
niejzaufanie.Decydentmusiwięcmiećumiejętnośćocenyjakościprognozy,
chociażodpowiedzialnośćzatęjakośćponosiprognosta.Osprawietej
T.Kotarbińskipisał,żetylkotrafneodgadnięcietego,conapotkamywprzy-
szłości,pozwalanadobrezaplanowanieprzyszłejdziałalności,acozatym
idzie—podjęciewłaściwejdecyzji[Kotarbiński(1961)].
Wtymmiejscunawiążemydolistypytańzpodrozdz.1.1.Zauważmy,że
jedynymwyróżnionymtampodmiotem,któryniemadecydenta,jest,,świat’’.
Nieistniejebowiem,,zarząd’’świata,podejmującydecyzjeiodpowiedzialnyza
nie.Jednakludzkaspołeczność,zdającsobiesprawę,żewieleproblemówmożna
rozwiązaćwskalibądźglobu,bądźregionów,powołujeinstytucjeponadnarodo-
we,zlecającimrozwiązanietzw.problemówglobalnych.Instytucjetezrzeszają
państwalubpojedynczeosoby.Dobardziejznanychnależą:OrganizacjaNaro-
dówZjednoczonych,ŚwiatowaOrganizacjaZdrowia,Organizacjads.Wyżywienia
iRolnictwa,MiędzynarodowyFunduszWalutowy,UniaEuropejska,RadaEuropy,
KlubRzymski,CzerwonyKrzyż(CzerwonyPółksiężyc,CzerwonyLewiSłońce),
AmnestyInternationalitd.Pytaniapozostałychpodmiotów,wymienionychwpod-
rozdz.1.1,sąadresowanedowyraźnieokreślonychdecydentów.
Decydencibądźsamisporządzająprognozypotrzebnedorealizacjiich
zadań,bądźzlecajątepracespecjalnyminstytucjom.TaknaprzykładONZ
sporządzam.in.prognozyludnościowe,BankŚwiatowy—prognozywiarygod-
nościkredytowejpaństw-kredytobiorców,ŚwiatowaOrganizacjaZdrowia
—prognozyzachorowalnościiumieralnościitd.WPolscenapotrzebyrządu
prognozysporządzają:RządoweCentrumStudiówStrategicznych,Główny
UrządStatystycznyiinneinstytucje,weFrancji—NarodowyInstytutStatystyki
iStudiówEkonomicznych(INSEE),wHolandii—CentralneBiuroPlanowa-
nia,wJaponii—InstytutBadańGospodarkiNarodowejitd.Dobardziej
znanychnaukowychośrodkówprognostycznychnależą:wPolsce—Komitet
BadańiPrognoz,,PolskaXXI’’,weFrancji—InstytutPrognozEkonomicznych
iFinansowychds.RozwojuPrzedsiębiorstw(IPECODE),Grupads.Stosowa-
nychAnalizMakroekonomicznych(GAMA)zUniwersytetuParyżX-Nanterre,
wStanachZjednoczonych—RANDCorporation,BankersTrustCompany,
wJaponii—MitsubishiResearchInstitute.
Naświeciewydajesiędużopieniędzynaprognozowanie,przyczym
specjaliścioceniają,żenajwięcejnatencelłożąprzedsiębiorstwa.