Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzenie
27
ilościowej.Otoprzykłady:,,w2008r.wPolscebędziestosowanawyłącznie
kontaktowametodametalizowania’’;
,,nasesjinr1432cenaakcjiDorsetu
wzrośnie’’.
Zewzględunaprzebiegzmianprognozowanejzmiennejprognozydzieli
sięnakrótko-,średnio-idługookresowe.Wspomnianezmianymogąmieć
charakterbądźilościowy,bądźjakościowy.Dlaprognostyzmianyilościowe
wyrażająsięzwiększeniemlubzmniejszeniemwartościzmiennejprognozowa-
nej,występującymzgodniezwykrytą,dotychczasowąprawidłowością,np.
trendemlubfunkcjąregresji.Zmianyjakościowe,polegającenazmianie
istotnychcechzjawiska,znajdująwyrazwodejściuoddotychczasowejprawid-
łowości,np.wzmianiepostacitrendu,zmianiecharakteruzwiązków,ob-
jawiającejsięwzmianiewartościparametrówfunkcjiregresjilubwręczzaniku
dotychczasowychzwiązkówipojawieniusięnowych,tj.wzmianieczynników
wpływającychnazmiennąprognozowaną.
Zaprognozękrótkookresowąuważasięprognozęnatakiprzedziałczasu,
wktórymzachodzątylkozmianyilościowe.Uprawnionejestwtedykorzystanie
zinercjizmiennejiwyznaczanieprognozyprzezekstrapolacjędotychczaso-
wychtrendówlubzwiązków.Sterowaniewtakimprzedzialeczasujestmało
skuteczne.
Prognozaśredniookresowadotyczytakiegoprzedziałuczasu,wktórym
oczekujesięnietylkozmianilościowych,aleiśladowychzmianjakościowych.
Metodaprognozowaniamusiuwzględnićobatypyzmian,awięcmusiodchodzić
chociażumiarkowanieodekstrapolacji.Sterowaniejestmożliwewdośćszero-
kimzakresie.
Prognozadługookresowadotyczytakiegoprzedziałuczasu,wktórymmogą
wystąpićzarównozmianyilościowe,jakipoważnezmianyjakościowe.Stero-
waniewtymprzypadkujestmożliwewszerokimzakresie.Metodaprognozo-
waniamusiuwzględnićobatypyzmian.
Definicjetewskazują,żeprognozydotyczącechwilijednakowoodległej
od,,teraz’’mogąbyćokreślanejakoprognozykrótko-,średnio-lubdługo-
okresowe(patrzpkt2.4.3).Prognozakrótkookresowadlaprzedsiębiorstwa
odnosisięzwykledonajbliższych2lub3miesięcy,dlagospodarkikraju—do
1roku.Ocharakterzeprognozydecydujewielkośćobiektuorazistotaza-
chodzącychwnimzjawisk.Imobiektjestwiększy,tymwiększajestjego
inercja,stądprognozydladużegoobiektujakocałościnawetwstosunkowo
długimprzedzialeczasumogąmiećcharakterprognozkrótkookresowych.
Pewnezjawiskawwielkimobiekciemogąjednakzmieniaćsięszybko(np.
inflacja),ainnewolno(np.przekształceniastrukturalnegospodarki).Wnie-
którychdziedzinach,dlaktórychsystematyczniewyznaczasięprognozy,wy-
kształciłsiękonsenscodoichcharakteru.Wdemografiizakrótkookresowe
uważasięprognozydo5lat,średniookresowe—do10lat,długookresowe
—powyżej10lat.Wmeteorologiikrótkookresowesąprognozydo24godzin,
średniookresowe—dotygodnia,długookresowe—do1miesiąca.Przykłady
tewyraziściepodkreślająrelatywnośćomawianejklasyfikacji.
