Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Rynekusługmedycznychijegootoczenie
27
zastąpionąrolęwpodnoszeniurangireprezentowanychzawodównapłaszczyźnieeuro-
pejskiejorazwpromowaniuPolski.Społeczeństwoobywatelskietospołeczeństwoświa-
domeswychuprawnień,azarazemwynikającychznichobowiązkówwobecpaństwa
ispołeczeństwa.Społecznośćzawodowaprofesjizaufaniapublicznegowyróżniasię
umiłowaniemwolności,poczuciemosobistejgodności,przywiązaniemdoswychinsty-
tucjisamorządowychorazdumązmożliwościkontrolowaniawładzypaństwowej.Aktyw-
nośćsamorządowawymagajednakprzestrzeganiawysokichstandardówetycznych
iświadomościpowiązaniaposiadanychuprawnieńzobowiązkami.Samorządnośćnie
oznaczasamowoli;oznaczadziałania,któresłużąjaknajpełniejszemuurzeczywistnieniu
sięideałupaństwaprawnego.Samorządnośćkorporacyjnąmożnarozumiećjakopewien
rodzajadministrowaniaczyzarządzaniasprawowanegoprzezsamodzielnepodmioty
publicznoprawne,któresązdolnedoprzeciwstawianiasię,anaweteliminowaniakorup-
cjiiprywaty,sprawowaniawsposóbdemokratycznykontrolipublicznejwceluzapew-
nieniaładupublicznego.Istniejeoczywiściepewnasprzecznośćmiędzydemokracjąa
profesjonalizacją.Zaufaniedookreślonegozawoduwymagaujawnieniasposobużycia
ipraktykstosowanychwdanejdziedzinieżyciazawodowego.Stądteżwszystkiezawody
określanedzisiajzawodamizaufaniapublicznegomusząsiępoddaćoceniepublicznej,
gdyżmusijeobowiązywaćjawnośćiprzezroczystośćfunkcjonowaniaprocedur.Socjo-
logowieuważają,żetzw.wolnezawody(zawodyzaufaniapublicznego)tote,którym
przydzielonopewnąszczególnąwładzęiprestiżwzamianzaichszczególnąiwarto-
ściowąwiedzęiumiejętności,którychdostarczająspołeczeństwu.Tawładzaiprestiż
zazwyczajoznaczająprawowykonującychdanąprofesjędokontrolowaniasposobujej
wykonywania,ustanawianiawzorców,standardówzawodowychisprawowanianadzoru
nadwejściemdozawodu.
Zaufaniejestsprawąpodstawową.JakzresztąwskazujeklasyksocjologiiÉmile
Durkheimwswojejkoncepcjikorporacjizawodowych,wobliczustanuanomii,czyli
kryzysówspołeczeństweuropejskich,wktórychnastępujerozprzężeniecelówiśrodków
oraztracąsweznaczeniewiążącenormypostępowania,jedynymwarunkiemrekonstruk-
cjiładuspołecznegomożebyćrozbudowasamorządówzawodowych,którezapełniłyby
próżnięspołecznąpowstałąmiędzyatomizowanymijednostkamiaspołeczeństwem
10.
„Abymożnabyłostworzyćetykęzawodowąiprawozawodowedlaróżnychzawodów
związanychzgospodarką,koniecznejestzatem,abykorporacjaprzestałabyćnieokreślo-
nąiniespójnązbiorowością,astałasięlubstawałasięponownieokreślonąizorganizo-
wanągrupą,krótkomówiącinstytucjąpubliczną.[...]Naródmożeprzetrwaćtylkowtedy,
kiedymiędzypaństwemaobywatelamiistniejewielegrupwtórnych,któresąnatyle
bliskiejednostkom,żewciągająjewswojąsferędziałania,wprowadzająctymsamym
wogólnystrumieńżyciaspołecznego”
11.
Zawodyzaufaniapublicznegocharakteryzująsięistnieniemskodyfikowanegozbioru
zasadetycznychobowiązującychwrelacjachspołecznychmiędzywykonującymdany
10Zob.É.Durkheim,Opodzialepracyspołecznej,PrzedmowadoIIwydania(1902),Warszawa
1999,s.5.
11Tamże,s.11i38.
