Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Zakładopiekizdrowotnejjakosamodzielnypodmiotnawyłaniającymsięrynkuusługmedycznych
17
go,powołanieinstytucjiubezpieczeniazdrowotnego).Jużtenquasi-rynekwyłonił
podmiotyrynkuusługmedycznych,którymisą:konsumenci,wytwórcyusługzdro-
wotnych(szczebelpodstawowyispecjalistyczny),płatnik,czylitrzeciastrona(budżet,
ubezpieczenie),organzałożycielski(właściciel)irządjakopodmiotregulujący.
1.2.Miejscezakładuopiekizdrowotnejwsystemie
opiekizdrowotnejwPolsce
Dokońca1998rokuprawiecałaopiekazdrowotnapozostawaławgestiipublicznych
zakładówopiekizdrowotnej.Funkcjonowałyonewformiezakładówbudżetowychlub
jednostekbudżetowychfinansowanychzbudżetupaństwazapośrednictwemMini-
sterstwaZdrowiaiOpiekiSpołecznejlubwojewody.Niektóregminywramachrealizacji
postanowieńtzw.ustawyowielkichmiastach
12finansowałyopiekęzdrowotnązwłasnych
budżetów.Pozatympewnaczęśćplacówekochronyzdrowiabyłafinansowanaprzez
inneministerstwa(tzw.resortowasłużbazdrowia).Oprócztegonarynkuusługmedycz-
nychdziałałyprywatnejednostki,którezaudzieloneświadczeniapobierałyopłaty
wsystemiekomercyjnym.
Wprzypadkuzakładówpublicznychjedenpodmiot(wojewoda,gmina)pełniłfunk-
cjęzarównoorganizatorausługmedycznych,jakiorganufinansującego.Takisystem
nieskłaniałjednostekochronyzdrowiaanidodbaniaoracjonalnośćwydatków,anido
niezbędnejrestrukturyzacji,sprzyjałnatomiastzachowaniompatologicznym,czylimię-
dzyinnymiprocederowiprywatnychdopłatpacjentówdoświadczeńuzyskiwanych
wzakładachpublicznych
13.DopieroUstawaopowszechnymubezpieczeniuzdrowotnym
AkademiiEkonomicznejwPoznaniu”1975,nr61,s.46).Nawielkośćpotrzebzdrowotnychwpływa-
ją:1)czynnikidemograficzne(płeć,wiekitp.),2)czynnikiosobowepredysponującedoszukania
opiekizdrowotnej(nawykiiobyczajehigieniczne,aspiracjezdrowotne,postawywobeclekarzyitp.),
3)czynnikiekologiczne(zanieczyszczeniepowietrza,wody,żywności,stanrównowagiekologicznej
itp.),4)czynnikisystemowo-organizacyjneopiekizdrowotnej(zasobyrzeczowe,azwłaszczaurządze-
niaiaparaturamedyczna,kadrymedyczneiparamedyczne,rozmieszczenieinfrastrukturyopieki
zdrowotnejorazwarunkieksploatacjiurządzeńinfrastrukturalnych),5)czynnikiułatwiającekorzysta-
niezusługmedycznych,tj.dostępność,osiągalnośćidogodnośćopiekizdrowotnej(lokalizacja
instytucjiopiekizdrowotnejipromieńjejdziałania,godzinyprzyjęć,liczbapersonelumedycznego
ijejstosunekdoliczbypacjentówitp.),6)warunkispołeczno-ekonomiczne(zakresodpłatności,
zasobnośćfunduszyspołecznychprzeznaczonychnaopiekęzdrowotną,zamożnośćkorzystających
zopiekizdrowotnej,utratalubzmniejszeniedochoduwczasiechorobyitp.),7)czynnikinakłaniające,
tj.naciskadministracyjnyispołeczny(przymusleczeniapewnychschorzeń,okresowemodynako-
rzystaniezpewnychrodzajówusługmedycznychczypewnegorodzajuterapiiitp.).Zob.J.Sobiech,
Warunkiwyboru...,jw.,s.20–21.
12Ustawazdnia24listopada1995rokuozmianiezakresudziałanianiektórychmiastorazwmiej-
skichstrefachusługpublicznych,DzU1995,nr141,poz.692.
13Zob.A.Frączkiewicz-Wronka,Reformasystemuopiekizdrowotnejwperspektywieintegracji
zUniąEuropejską(wybraneaspektyzachodzącychzmian),Katowice1998,s.98.
