Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prawosławnykalendarzliturgicznyźródła,strukturaiprzenikanienaterenyrumuńskie
35
żnychskomplikowanychobliczeńwyznaczonopierwotnienadzień21marca
5509rokuprzedChrystusembyłatotzw.eraprotobizantyńska.Wyliczenia
tezapanowaniacesarzaJustyniana(483–565)zmodyfikowanoidatęstwo-
rzeniaświataprzesuniętonadzień1września5508rokuprzedChrystusem.
Tensposóbliczeniaczasunazwanoerąbizantyńską,astosowanogowaktach
państwowychikościelnychorazliteraturzehistorycznejBizancjum8.Erata
stałasięszczególniepopularnaodXwiekuwcesarstwieorazpozostających
podjegowpływemregionachprawosławnych,gdzieużywanojejażdoupadku
Bizancjumw1453roku,anawetdłużej9.
1020Kalendarzliturgiczny
DecyzjecesarzaKonstantynaWielkiegoipostanowieniaSoboruNicejskie-
goIw325rokupowcześniejszymustaleniuczasuobchodówWielkanocy
wedługtradycjirzymskiej,czyliwniedzielępoświęciePaschyoznaczały
opowiedzeniesięzaprzyjęciemkalendarzajuliańskiegoprzezbizantyński
światchrześcijański.Kalendarztenzostałwspartyautorytetemnajwyższych
władzchrześcijańskichcesarzaisoborupowszechnego,conadałomu
szczególnąrangę10.Wrazzuznaniemchrześcijaństwazaoficjalnewyznanie
pojawiłasiępotrzebaprzystosowaniakalendarzadoobrzędówreligijnych
icykluliturgicznegoKościoła.Wartopodkreślić,żechociażkalendarzKościoła
uformowałsięwstrukturachkalendarzajuliańskiego,czerpałzestarszych
ibardzowstarożytnymświeciezróżnicowanychtradycjimierzeniaczasu
orazkultupostaciiobrzędówreligijnych11.
Procesformowaniawschodniegokalendarzaliturgicznegobyłdługotrwały
iskomplikowany.Początkowo,wczasachprześladowań,nieistniałjeden,
powszechnyiobowiązującywszystkichchrześcijankalendarzliturgiczny.Nie
istniałytakżeuznanedziśpowszechnietrzycykleliturgicznegokalendarza
prawosławnego:dobowy,tygodniowyiroczny(wniektórychujęciachmówi
8Ibidem,s.109–112.
9M.Rautman,DailyLifeintheByzantineEmpire,Westport2006,s.3–14,http://books.
google.ca/books?id=hs3iEyVRHKsC&printsec=frontcover&dq=Daily+Life+in+the+Byzan-
tine+Empire#v=onepage&q=Daily%20Life%20in%20the%20Byzantine%20Empire&f=false
[odczyt:7.08.12].
10
J.Stradomski,Omerytorycznychikonfesyjnychproblemachreformykalendarza
wświetleXVI-iXVII-wiecznejpolemikireligijnejwRzeczypospolitej,[w:]„PokazanieCerkwie
prawdziwej...”:studianaddziejamiikulturąKościołaprawosławnegowRzeczypospolitej,
red.P.Chomik,Białystok2004,s.37–38.
11J.Naumowicz,op.cit.,s.19–27;E.G.Richards,op.cit.,s.199.