Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Kategorieczasufunkcjonującewposzczególnychkulturachizwiązaneznimi
systemypodziału,nazywanepowszechniekalendarzami,należąniewątpliwie
donajciekawszych,aleitrudnychdozbadaniaorazzrozumieniazjawisk
kulturowych.Wwieluprzypadkachjesttotymtrudniejsze,żewobrębie
poszczególnychkulturfunkcjonujążnetradycjemierzeniaczasu,związane
zarównozoficjalnymkalendarzemświeckimpaństwa,jakizkalendarzami
wyznaniadominującego,mniejszościreligijnych,atakżeztradycjąludową.
Konceptualizacjaczasudanejzbiorowościwynikazatemzkontaminacjiżno-
rodnychźródeł,wtymstarszychtradycji,najczęściejnieświadomieprzyjętych
przezprzedstawicielidanychkultur.Elementyowychtradycjiprzechowywane
sąwwierzeniachdanejzbiorowości,wpływająnajejobrzędowośćirytuały,
tworząctzw.logikęczasudanejkultury1.
Celemniniejszejmonograijestantropologicznapróbaopisaniaiodczytania
symbolikiczasuwkalendarzuprawosławnymwRumunii.Czasrozumianyjest
tutajjakokategoriakulturowaireligijna,arównocześniejakopierwotnyfeno-
men,któryjestprzeżywanyiodczuwanyzajejpomocą.Dziękitemumożliwe
jestodczytanieznaczeńzwiązanychzjegodoświadczaniem,myśleniemonim
orazświatemwyobrażeńznimzwiązanych,charakterystycznychdlarumuńskiej
społecznościprawosławnej.Punktemwyjściamoichrozważańjestdostrzeżenie
rozbieżnościpomiędzykanonicznąreligijnościąprawosławiawRumuniiajej
ludowąwersją.Orozbieżnościtejpisanojużwnajstarszych,pochodzących
zXIXwiekuetnogracznychopracowaniachnaukowych,azauważająją
nadalipodkreślająwspółcześnibadaczetematu
2
.Jakkolwiekludowekalen-
darzedoroczneodXIXwiekudoczasówwspółczesnychstanowiłyprzedmiot
zainteresowaniażnychbadaczy,tojednaksposóbichopisuiinterpretacji
1C.Larre,Empirycznepojmowanieczasuakoncepcjahistoriiwmyślichińskiej,przeł.
B.Chwedeńczuk,[w:]Czaswkulturze,red.A.Zajączkowski,Warszawa1988,s.69.
2
A.Malewska-Szołygin,Zarystradycjistosowaniapojęcia„wiedzapotoczna”,„Etnografia
Polska”1995,39,z.1–2,s.51–63.