Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
29
terenowe.MyślętuprzedewszystkimopracyOtyliiHedeęan,któranietylko
prezentujetradycyjnymodelobrzędowościludowejnaziemiachrumuńskich,
lecztakżestarasięodtworzyćtradycyjnysposóbmyśleniaijegomentalne
ramy,ukazującprzytymobserwowaneobecniezjawiskakulturowe,mające
wpływna„wielkąkarierę”niektórychświątprawosławnychwewspółczesnej
kulturze(m.in.nasileniepoupadkukomunizmuobchodównocyświętojańskiej
podwpływemitwórczościliterackiejMirceiEliadego,któregowiększośćprac
wpoprzednimustrojubyłazakazana)
33
.Zabardzocenneuważamrównież
źródła,opracowaniaiinterpretacjedotycząceposzczególnychświątizwy-
czajów:AnciGiurchescuiStanaV
.Cristeaocàluşari34orazTeodoraiMarii
BiltiuorocznymcykluobrzędowymobrzędowościdorocznejwMaramuresz
35
.
Namateriałuwzględnionywpracyskładająsiętakżeźródławywołane
pochodzącezwielopoziomowychetnograficznychbadańterenowychprowa-
dzonychwRumuniiwlatach2009–2012.Byłyonemożliwedziękiprojektowi
badawczemu,któryrealizowałamwramachgrantuwłasnego(habilitacyjne-
go)MinisterstwaNaukiiSzkolnictwaWyższegoRzeczypospolitejPolskiej.
Przestrzeńobjętabadaniamitoponad30miejscowości,przedewszystkim
naterenieMaramuresz(m.in.SyhotMarmaroski,Bârsana,Breb,Budeęti,
Dragomireęti,Onceęti,Ieud,BogdanVoda,Sścel,Ruscova,Moisei),Mołdawii
iBukowiny(m.in.Jassy,Suczawa,BiałaKrynica–obecnienaUkrainie,
Putna,VatraMoldovitei,Humor,Voronet,Lipoveni-Socolniti,Botoęani),
Siedmiogrodu(m.in.Nicula,Sibiu),deltyDunaju(m.in.Jurilovca,Slava
Rusś,SlavaCercheza),Oltenii(Cozia).Podwzględemnarodowościowym
sątoterenyzamieszkiwaneprzezRumunów,Ukraińców,Rosjan,Polaków,
Romówiinnenacje.Wstrukturzereligijnejdominujeprawosławie(wrazze
starowiercami),anastępniegrekokatolicyzmorazkatolicyzm.
Wramachbadańprzeprowadziłamwywiadyetnograficzne,wykorzystując
sporządzoneprzezsiebiekwestionariuszedobadańrumuńskiejobrzędowości
dorocznejijejznaczeń.Byłytozarównowywiadywyraźnieustrukturowane,
zzestawemprzygotowanychpytańściślestosowanegokwestionariusza;częś-
ciowoustrukturowane,zwykazemtematówdorozmowy,stosowanewróżnej
kolejnościioróżnejszczegółowości,jakiwywiadyswobodne,naśladujące
luźnysposóbrozmowy,stanowiącewytycznedoprowadzonychrozmów
zuczestnikamiobrzędówirytuałówreligijnych.Objęłyzarównoosoby
duchowne(mnisi,mniszkiorazksiężaparafialni),jakizwykłychwiernych,
wróżnymwieku,różnejpłciioróżnymwykształceniu.Rezultatemtych
badańjestponad300wywiadówprzeprowadzonychwjęzykachrumuńskim,
33O.Hedeęan,Lecliidesprecalendarul,Timięoara2005.
34
S.V
.Cristea,TradiliacàluşuluiînjudelulTeleorman.Delarituallaspectacol,Craiova2008.
35
M.Biltiu,T.Biltiu,Calendarulpopularuncorpusalobiceiurilordepesteandinjudelul
Maramureş,t.I:Obiceiurileprimàveriişiverii,BaiaMare2009.
