Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Niezawisłośćsędziowskajakoobowiązeksędziego
67
Sprzeniewierzeniesięprzezsędziegozasadzieniezawisłościpozbawia
człowiekafundamentalnegoprawadorzetelnegoprocesu.Znaczenie
zaśsamegoprawadorzetelnegoprocesujestwspółcześnieniedoprze-
cenienia.Każdemuczłowiekowi,niezależnieodrozmiarupopełnionej
zbrodniczywyrządzonejprzezniegoszkody,należysięrzetelny,uczciwy
proces.Prawodouczciwegoprocesuniemożebyćjedynieprzywilejem
sprawiedliwych,gdyżprowadziłobytodowypaczeniaideirządówprawa
iuprzedmiotowieniaprocesu,czyniączeńnarzędziewalkiprzeciwko
niesprawiedliwymwrękachtych,którzyzwąsięmianemsprawiedli-
wych.Rzetelnyprocesjestgwarancjąifundamentemprawczłowieka.
Zabezpieczaonprawojednostkidogodnegoiuczciwegopostępowania
przedsądemisprawia,żeczłowiekjestpodmiotem,anieprzedmiotem
procesu97.
Historiarozwojuprawaprocesowegodowodzi,żeprawoprocesowenie-
właściwiewykorzystanemożebyćnarzędziemdehumanizacji,poniżenia
ipozbawieniaczłowiekajegopraw.Niewątpliwiecechąimmanentną
władzysędziowskiejjestniezawisłość.Sądzawisłyniejestsądem-jest
onbowiemsądemupośledzonymwzakresiejegopodstawowejfunkcji.
Prawodorzetelnegoprocesujestpodstawowymprawempodmiotowym
człowieka,azarazemprawempublicznym,którerodzipostroniewładz
publicznychobowiązekukształtowaniapostępowaniazgodniezkonsty-
tucyjnymigwarancjami.KonstytucjaRPstatuujejakoprawoczłowieka
sprawiedliweijawnerozpatrzeniesprawybeznieuzasadnionejzwłoki
przedniezależnym,bezstronnyminiezawisłymsądem(art.45ust.1).
Źródłemtegoprawajestgodnośćczłowieka.Postroniesądówprawoto
stwarzaobowiązeksprawiedliwego,bezstronnego,niezawisłegopostę-
powania,zabezpieczeniadostępudosąduiwyrokubeznieuzasadnionej
zwłoki.Nietylkojednostka,aleipaństwomaintereswtym,abyprawa
tebyłyzagwarantowane.Cechątegoprawajestjegopowszechność,co
oznacza,żeprzysługujeonokażdemu98.Prawodorzetelnegoprocesu
torównieżdyrektywapodadresemustawodawcy,zobowiązującagodo
97
98
A.Łazarska,Rzetelny…,s.75.
A.Łazarska,Rzetelny...,s.75.