Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Argumentacja
Niechodzinamtuousunięciezargumentacji(atymbardziejzjęzyka)wszel-
kichelementówretorycznych.Tojestzasadniczoniemożliwe.Naprzykładpięk-
nyjęzykijasneformułowaniemyślidziałająteżnauczuciaisprzyjająprzekony-
waniu.Chodzioto,żechcemyoddzielićtesfery,odkryć,naczympolegaczysto
logicznerozumowanie,żebymócwłaściwieposługiwaćsięrozumemwtymza-
kresie,żebydochodzićdotrafnych,prawdziwychwnioskówinaichpodstawie
podejmowaćracjonalnedecyzje.Nietwierdzimyteż,żeretorykaorazpozna-
niesposobówimechanizmówprzekonywaniaapelującychdouczućiemocjisą
mniejważne.Sąbardzoważne,szczególnieżesąpowszechniestosowane.Wtym
podręcznikukoncentrujemysięjednaknalogiceiargumentacjachlogicznych.
Oczywiścielogicznieiracjonalniemożnauzasadniaćteżtwierdzeniadoty-
czącewartościisferyuczuć.Możnadowodzić,dlaczegorozsądniejjestzrobić
tak,anieinaczej,dlaczegonagrunciedanejhierarchiiwartościcośjestlepsze,
acośgorsze–odwołującsięwyłączniedorozumuizałożeńdotyczących
wartości.Dlategoniewykluczamyznaszegodyskursuzdańodnoszącychsię
dowartości.Będziemyteżwspieraćsięretorykąotyle,oilepotrzebnebę-
dziewskazaniebłędnychschematówrozumowańlubidentyfikowaniechwy-
tówerystycznych.Wyraźnemuoddzieleniulogikiodretorykipoświęcony
będziecałyrozdziałV
.
Autorzypodręcznikówzzakresukrytycznegomyślenia,logikiiteoriiargu-
mentacjiszczególnąuwagępoświęcająrozumowaniom,wktórychwyróżnie-
niewnioskuiprzesłanekoddajecałośćrozumowania,jegoistotę.Otym,że
bywająlogicznerozumowania,którychniedasięująćwtensposób,przeko-
namysięwrozdzialeII.Wtymrozdzialezajmiemysięjednakrozumowania-
mi,któremożnazasadnieprzedstawićwtakiejwłaśnieformie,aktórenazwa-
liśmyargumentacjami,izrelacjonujemyprzyjętewtejdziedzinieustalenia.Na
początekwprowadzamynastępującądefinicję:
Argumentacjaprosta(ang.argument)tozestawracjiuzasadniającychjakąś
tezę,fragmentrozumowaniazłożonyztwierdzenia(wniosku)orazracji(nar-
gumentów”)wspierającychtotwierdzenie.Wnioseknazywanyjestkonkluzją,
aracje–przesłankami(ang.conclusion,premises).
Uwagaterminologiczna
Nazwęargumentacjawprowadzamyjakoodpowiednikangielskiegoter-
minuargumentdefiniowanegojakonasetofreasonsofferedtosupport
aclaim”(samosłowoargumentjestwjęzykuangielskimwieloznaczne).
Niektórzypolscyautorzyrównieżużywająterminuargumentnaozna-
czenieargumentacji.Myślę,żejesttonierozsądnewświetlefaktu,że
mamybardziejodpowiedniesłowoargumentacja,aargumentwjęzyku
18
