Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Coprzyjdzienastół,wnetzmiataszzgrabniutko:
Czyświńskąsutkę,czywieprzoweudko.
Nadwieosobyjarzębiegoptaka,
połowęflądry,całegoszczupaka,
boczekmureny,czwarciznękurczaka,
turkawkęwbryiwykąpanątłustej.
Łupzładowawszydoprzesiąkłejchusty
podajeszsłudze,byodniósłdodomu.
Amyłykamyślinkępokryjomu.
Maszliwstydwoczach,oddajłupzmanatku,
Nadziś,niejutro,prosiłemcię,bratku.
(Ks.II,37)
Wróćmyjednakdoobiadokolacji(cena),któraskładałasięztrzechczęści:przekąsek(gustus,gustatio)–wśródktórychkrólowałyjajkawróżnych
sosach,popijanewinemmiodowymmulsum–daniagłównegomięsnegoirybnegozwarzywamiisałatamiorazdeseru.Stosowanorównieżnazwę
cena,stądpierwszedanietoprimacena,drugie–secundacenaitakdalej.Jakoostatniepodawanoowoce,czegopozostałościąjestdziśpowiedzenie:
Abovousqueadmala(Odjajkaażdojabłek/owoców),czyliodpoczątkudokońca27.
Rekonstrukcjarzymskiegotriclinium.
WikimediaCommons/Mattes.
WzależnościodzasobnościkiesygospodarzaorazkoneksjimożnabyłotrafićnaucztędoTrymalchionaczyNazydienaalbodokogoś,kto
serwowałskromniejszedania.OtymdrugimprzypadkuczytamywjednejzsatyrMarcjalisa,którytakopisujezwyczajgoszczeniasięwzajemnie
na„skromnychobiadkach”:
Maszsamjeśćwdomu,toprzyjdźraczejdomnie:
Małyobiadekzjemyrazemskromnie.
Będą–zechceszli–dosłodkawejlury
Taniasałatkaiostreszczypióry.
Idrobnymjajkiemtuńczykpotrzęsiony;
Potemkapustydostanieszzielonej,
Świeżozogrodurwanej,wczarnejszalce
Atakgorącej,żepoparzyszpalce.
Natośnieżystapolentazkiełbasą,
Wreszciebóbbiałyzwieprzowąokrasą.
Nawetyprzyjdąsmakołykinowe:
Sucherodzynki,gruszkiwyborowe,
Owoc,odSyrówdalekichnazwany;
Nieprzepieczonenastąpiąkasztany[…].
Pysznycholiwekdostanieszniemało,
ComijewłaśniePicenumprzysłało,
Grochbędziezwaruibryjkabobowa.
(Ks.V,78)
Pozostawiajączbokuróżnicespołeczno-ekonomiczneirozwarstwieniespołeczne,wartopamiętaćotym,żesztukakulinarnawRzymierozwinęłasię
dopierozczasem,acorazbardziejrozległekontaktyzeWschodem,importnowychtowarówiwzrostzamożnościobywatelidoprowadziłydotego,
codziśpostrzegamyjakoobżarstwowlukullusowymstylu.Tobowiemwczasach,gdyludgłodowałigłośnodomagałsiępanemetcircenses(chleba
iigrzysk),zamożniobjadalisięponadgranicedobrego–nomenomen–smaku.
