Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
złatwościąmógłodróżnićtewywodyodnarracjistanowiącejgłównywykład
historyczny.
Dlawiększejprzejrzystościprzyjętegoprzeznasdatowaniatekstów,wtym
zwłaszczaksiągbiblijnych,nakońcuksiążkiznajdujesięzestawienieposzcze-
gólnychksiągwrazzpodaniemprawdopodobnegoczasuichpowstania.
Inaczejniżdziejesiętowwielutradycyjnychopracowaniach,staraliśmy
się,bynarracjaistrukturaksiążki-wjejczęścipokrywającejsięztzw.bib-
lijnymIzraelem-niewynikałazopowieścibiblijnej.Priorytetdaliśmytu
rekonstrukcjihistorycznejbędącejwynikiemocenywieluróżnychźródeł.
Metodata-mamynadzieję-pozwoliłanaodejścieodpisaniahistoriijedy-
niejakoomówieniadziejówbiblijnegoIzraela.
Bibliajakotekstreligijny,służącywspólnotomreligijnym,byłauznawana
przezczłonkówtychwspólnotzaprzekazwcałościprawdziwy.Oautoryte-
cietekstunatchnionegodecydowaćmiałaboskainspiracja.Tekstybiblijne
możnajednakczytaćnietylkojakotekstyreligijne,którychsakralnośćwy-
nikazuznaniaichboskiegopochodzeniaorazpradawnejproweniencji(dla
którejczęstobraksolidnychpodstaw).Zostałyonespisanewokreślonym
celuwpewnymmomenciedziejowym,apotembyłydalejredagowaneiko-
piowane,bywpewnymokresiezyskaćstatusświętejksięgi.Historykwięc
zaczynaćmusilekturęBiblii,takjakinnychźródełhistorycznych,odkrytyki
tekstu,byokreślićczasiokolicznościjegopowstania,azatemprzydatność
informacjiźródłowychdlarekonstrukcjihistorycznej.
WnowożytnychbadaniachoddawnatrwaprocesoddzielaniawBib-
liitreścihistoryczniewiarygodnychodtych,któreniepowinnysłużyćza
podstawępracyhistoryka(szerzejpiszemyotymwramce,s.13-15).Może
sięzatemwydawać,żeanalizabiblijnegoprzekazupowinnapolegaćna
wyznaczaniugranicmiędzytypamitekstówiwyławianiuziarenprawdy
zmorzaliterackiejfikcji,byoddzielićDmitologię”odrzeczywistościhisto-
rycznej.Oczywiściehistorykmusirozpocząćtoprzedsięwzięcieodokreś-
leniawartościswoichźródeł,azatemodróżnieniamitów,legendibajek,
aleiteologicznieuwarunkowanychutopiilubprorockichnatchnionych
wizjiodziarnaprawdyhistorycznej.Niejesttojednakpracanajedno-
rodnejnarracjibiblijnej,opartejnachronologicznymiprzyczynowo-skut-
kowymporządku.Wielewątkówbiblijnychtrzebazaliczyćdofantastycz-
nej,teologicznejlubmitycznejliteraturyinienależyichtraktowaćjako
wiarygodnychźródełhistorycznych.Niepowinnosięjednakodmawiać
imhistorycznegoznaczenia,wyrażająbowiempoglądy,ideałyiwyobra-
żeniaswojejepoki.Naprzykładmożnawątpićwhistorycznośćzbroj-
negozdobyciaKanaanuprzezIzraelitów,któreznamyzKsięgiJozuego,
alebardzociekawepozostajepytanie,kto,kiedyiwjakimcelunapisał
takitekst.
Czytelnikowinależysięwtymmiejscujasnadeklaracjaautorówcodo
metodywykorzystywaniatekstówbiblijnych.Zawiarygodnemożnaprzyjąć