Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
74
CZĘŚĆPIERWSZA.
AleksanderWielki
Najtrudniejsząsprawąstałosięustabilizowaniepanowanianadzajętymi
terenami,zwłaszczawdalszejperspektywie.Aleksanderstosowałtaktykęjedno-
czesnegotworzenianowychsatrapiiipozostawianiatychmiejscowychwładców,
którzydostatecznieszybkouznalijegozwierzchnictwo.Kilkagarnizonówmiało
zapewnićoparciemilitarneludziomkróla,aczteryAleksandrie,założonewIn-
diachwedlewzoruwcielanegowżyciewpółnocno-wschodnimIranie(patrz
mapanr1),winnystanowićdodatkowezabezpieczenie.Posunięciatenie
przyniosłytrwałychrezultatów.Zarównoobszar,jakizasięgdziałaniasatrapów
kilkakrotnieulegałzmianom,zmieniałsięteżskładichgrona.Pozostawianena
miejscusiłyokazałysięzbytskromne,astosunekmiejscowejludności–wi-
dzącejwżołnierzachAleksandragodnychpogardybarbarzyńców–niezmiennie
wrogi.Ruchoporu,któryzrodziłsięwPendżabie,pozwoliłCzandragupcie,
człowiekowiskromnegopochodzenia,stworzyć(jużpośmierciAleksandra)
wielkiepaństwoidaćpoczątekdynastiiMaurjów.ZwłaszczanapołudniuIndii
politykaszukaniaoparcianamiejscunieprzynosiłaefektów,boludnośćna
wieśćozbliżaniusięobcejarmiiopuszczałaswojesiedziby.Macedończycy
częstomaszerowaliprzezpustkowia,mająctrudnościzeznalezienieminforma-
torówiprzewodników.
25.PowrótAleksandrazIndii
PlanAleksandraprzewidującyutrzymaniełącznościmiędzyarmiąlądowąamor-
skąniezostałzrealizowany,gdyżflotazpowoduniepomyślnychwiatrówopóź-
niławypłynięcieopięćtygodniiwogólenienawiązałakontaktuzkolumną
marszową.Obiegrupynapotkałynaogromnekłopoty.Flotacierpiałazpowodu
głoduitrudnościwżegludze,aleostateczniedotarładoceluzniewielkimistra-
tami,natomiastludzieAleksandraprzeżyliwciągudwóchmiesięcyprawdziwe
piekło,maszerującprzezpustynieGedrozji.Wjejsypkichpiaskachzginęło
zpragnienia,głodu,porażeńsłonecznychichoróbbardzowielużołnierzy,
zapewneponadpołowaskładuoddziałów,którewyruszyłyzkrólem.Pomarła
większośćcywilówtowarzyszącycharmii,padłytakżeniemalwszystkiezwie-
rzętapociągoweikonie.Straconobagaże.
WybórdrogipowrotnejprzezpustynieGedrozjijestjednąztychdecyzji
Aleksandra,którewywołujązdumienieizachęcajądosnuciafantastycznych
pomysłów.Niewątpliwiemusiałytuzadziałaćnajrozmaitszewzględy.Razje-
szczehistorykniejestwstanieoprzećsięwrażeniu,żekrólniezdawałsobie
sprawyzrozmiarówtrudności,jakiemiałonapotkaćwojsko,iszalonegoryzyka,
najakiesięważył.Byćmożezwiedligolokalniinformatorzy,byćmożeniechciał
wierzyćwto,comuopowiadano.Wydajesięteż,żejakąświnęponosiliad-
ministratorzywschodnio-południowegoIranu,którzyniezajęlisiędostatecznie
pilniedostarczaniemżywności.Powstajepytanie,czypomysłwysłaniafloty
wzdłużwybrzeżydeterminowaływyłączniepotrzebyściślemilitarne(trudności
transportoweskłaniaływodzówantycznychdotakiegoorganizowaniawielkich
