Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
21.Konflikty.Sprawaprosky
´nesis_23.DziałaniawojennenaterenieIndii
71
siebieimperium.Zeskrupulatnejanalizyprzebieguinnychkampaniiwynika,iż
działaniawojenne,którymikierował,zawszestarannieprzygotowywanoodstrony
organizacyjnej(chodziłozwłaszczaozapewnieniełącznościitransportuoraz
szybkiejiskutecznejpracysłużbrzemieślniczychobozu–rzeczistotnazwłaszcza
przyprzeprawachprzezdużerzekiiprzyobleganiumiast).Byćmożesedno
sprawytkwiłonietylkowniedostatecznejilościdanychnatematpółnocnychIndii
iichmieszkańców,alewbrakugotowości,bydaćwiarętemu,oczyminfor-
matorzyindyjscydonosili.Aleksanderbyłjużzapewneprzyzwyczajony,żestra-
szonogo,przedstawiającsytuacjęwświetleznaczniegorszymniżuzasadniała
rzeczywistość,wszakjegoarmiadotychczasdawałasobiedoskonaleradęwe
wszelkichwarunkach,niemógłnatomiastwiedzieć,żetymrazemstopieńtrud-
nościzdecydowanieprzekraczamiarętego,coczłowiekmożewytrzymać.
23.DziałaniawojennenaterenieIndii
Gdyarmia,przekroczywszybarieręgór,znalazłasięnarówninach,Aleksander
podzieliłjąnadwieczęści:jedna,podwodząHefajstiona,udałasięwkierunku
Indusu,królzaśrozpocząłzdrugąpodbijaniepołożonychnapółnocyobszarów
subhimalajskich.Kampanięprowadzonocelowowsposóbwyjątkowobrutalny,
abyzastraszyćmieszkańcówiodrazuskłonićichdoposłuszeństwa.Mimo
wyraźnejwyższościmilitarnejarmiiAleksandraniebyłotozadaniełatwe,aco
najważniejsze,niedalekaprzyszłośćmiałapokazać,żerezultatytejwojny,mimo
znacznegowysiłkuzestronyiwładcy,ijegożołnierzy,nieokazałysiętrwałe.
Najpoważniejszewyzwaniedlaponowniepołączonejarmiistanowiłowojsko
zgromadzoneprzezPorosa.Oczekiwałoononanapastnikówpodrugiejstronie
Hydaspesu(dziś:Dźhelam/Jhelum),któregowodywzbierałyodtopniejących
śniegówipierwszychmonsunowychdeszczy.Przeprawaprzezgłębokąirwącą
rzekę,zprzeciwnikiemrozlokowanymnadrugimbrzegu,stwarzałanielada
problem.ArmiaPorosa,wprawdzieliczebniesłabsza,miaładodyspozycjiaż120
słoni,którychpostroniemacedońskiejbalisięiludzie,ikonie.
BitwanadHydaspesem,stoczonapóźnąwiosną326r.,byłaostatnimwiel-
kimstarciemAleksandra,azarazemnajciekawszymztaktycznegopunktu
widzenia.Wykazałaonarazjeszczewyjątkowąsprawnośćjazdyhetajrówimace-
dońskiejpiechoty,aleodznaczyłysiętakżeoddziałyjazdyirańskiej.Pokonanie
słonikosztowałopiechurówwieleofiariwieletrudu,toteżpamięćokoszmarze
walkiztymizwierzętamiokazałasiętaksilnaiżywa,żeżołnierzeniezdecy-
dowalisięwystawićnapodobneniebezpieczeństwoporazdrugi.Odnotujmy
ważnąinnowację:Aleksanderniebrałudziałuwbitwie,aprzynajmniejniebył
obecnywdecydującychchwilachstarcia.
PoroszachowałswekrólestwomimoklęskiistratzadanychMacedończy-
kom.Aleksandergopotrzebował,gdyżpozostawieniewładzywjegorękach
zmuszałoinnychindyjskichwładcówdozaniechaniamyśliouniezależnieniusię
odmacedońskiegozdobywcy.Porosmusiał,coprawda,wyrzecsięekspansjina