Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Źródła/1.DzieciństwoimłodośćAleksandra
37
prostaijasna,wrzeczywistościjejprzestrzeganiebywakłopotliwe.Zresztąjuż
samadecyzja,czyjakiśepizodnależyuznaćzaanegdotę,możebudzićwątpli-
wości.Całkowitarezygnacjazmateriałuanegdotycznegowymagaodbadacza
rzadkiejcnotyzdyscyplinowania.
1.DzieciństwoimłodośćAleksandra
Aleksanderurodziłsięw356r.Pierwszelataswegożyciaspędziłnadworze
wPelli,wielcewówczasruchliwymośrodkużyciapolitycznego.Napływpo-
selstwzgreckiegopołudnia,barbarzyńskiejpółnocyiirańsko-greckiejAzji
Mniejszejprzynosiłnoweobyczaje,nowąwiedzę.Nadworzepełnobyłoroz-
maitychgreckichfachowców:lekarzy,inżynierów,szefówoddziałównajemni-
czych,muzyków,ludzipióra.Macedończycywtymokresiezbliżylisięznacznie
wsposobiemyśleniaiżyciadomieszkańcówmiastgreckich,jednakkrajza-
chowałodmienność,awysokourodzeniludziezkrólewskiegootoczeniasta-
nowilinieporównywalnąznikimgrupęozachowaniachdalekichodzwyczajów
przyjętychprzezelitępolis.Otwartabrutalność,zamiłowaniedopolowań,wojen
ibijatyk,aprzytymograniczonepotrzebykulturalneszokującokontrastowały
znormamiakceptowanymiwświeciegreckim.Intrygidworskiepoddawały
następcętronuswoistemutreningowi,któryuczyłgoporuszaniasięwtym
niebezpiecznymśrodowisku.Krągkrólewskichpaziów,którzytowarzyszyli
Aleksandrowi,pozwalałnapierwszepróbymanipulowanialudźmi.Towłaśnie
zowegogronatowarzyszydziecinnychzabawrekrutowaćsiębędąjegoprzyszli
najwierniejsiwspółpracownicy.
WśródnauczycielinastępcytronuFilipzaangażowałArystotelesa,który
wtymczasie(343/2r.)niebyłjeszczesławnymfilozofem,bomimopowodzenia
wkręguuczniówPlatonastaniesię„wielkimArystotelesem”dopieropóźniej.
HistorykówAleksandra(jużstarożytnych)frapowałotozestawienie:genialny
wódzigenialnyfilozof.Wydawałosięwręczniemożliwe,byzetknięciesiętakich
osobowościnieodcisnęłonaobugłębokichśladów.Niestety,niewiemy,czego
ArystotelesuczyłAleksandraijegotowarzyszyanijakiecechyumysłuprzy-
szłegowładcyukształtowałysiępodjegowpływem.Sądydzisiejszychbadaczyna
tentematbywająróżne,choćwostatnimzwłaszczadziesięcioleciuprzeważa
ostrożność.Królifilozofnależelidodwóchróżnychświatów.Arystoteles,za-
mkniętywkręgupoleis,niemógłprzygotowaćAleksandradoroliwładcyol-
brzymiegoimperiumanipomócmudobrzezrozumiećsposóbżyciaimyślenia
ludówniegreckich.ByćmożejednaktoStagirytaobudziłwnastępcytronu
ciekawośćświataimożejemuzawdzięczamypomysłzabranianawyprawęgrona
ludzi,którzymieliopisywaćorazbadaćprzemierzaneprzezarmiękrajeinowo
poznawaneludy.
Niejestteżwcaleoczywiste,żetoArystoteleszaszczepiłAleksandrowizami-
łowaniedoHomeraifascynacjębohateramieposów.Iliadabyłaobecnawkształ-
ceniukażdegoGreka,aHomerpozostałnajważniejszympoetąmodelującym
