Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
CZĘŚĆPIERWSZA.
AleksanderWielki
sposóbpatrzenianaświat,ideałyikodekshonorowy.NaśladowanieHomero-
wychpostaci,przywoływanieichimioniczynówtostałeelementymitubudo-
wanegoprzezsamegoAleksandra,aletenpropagandowyzabiegnieoznacza
bynajmniejbrakuszczerościzestronyzainteresowanego.Egzaltacjamęstwem,
objawianymprzedewszystkimwwalce,pragnieniewywyższeniasięponad
towarzyszyrównychwwojennychcnotachiponadbohaterówprzeszłości,oba-
wautratyczciinieznającahamulcówżądzazdobyciajaknajwiększejsławy
musiałyodpowiadaćnajgłębszympotrzebomkróla.
WielceserioAleksandertraktowałtakżeswąświetnąmitycznągenealogię:
otojakosynOlimpiasbyłpotomkiemAndromachyiAchillesa,akrólewska
rodzinaojcasięgałaHeraklesa.
W340r.Aleksanderzacząłpełnićpolitycznefunkcje:byłregentemwMa-
cedoniiwczasiekampaniiwojennejojcanatereniePropontydy,kierowałdzia-
łaniamiwojennymiprzeciwkobarbarzyńcomnadStrymonem.Wroku338do-
wodziłkawaleriąwczasiebitwypodCheroneją(patrzt.II,s.314).
2.Pierwszemiesiącerządów
Aleksanderbardzoszybkoopanowałsytuację,jakapowstałapozamachuna
Filipa.BezwiększegotruduuzyskałpotwierdzenieswejwładzyodZgromadze-
nia.Decydująceokazałosiępoparciezestronystaregoiwpływowegowspółpra-
cownikaFilipa,Antypatra,atakże,jużpóźniej,Parmeniona,dowódcykorpusu
ekspedycyjnegowAzjiMniejszej.Aleksanderbędziezatopłacił,oddającczłon-
komskupionychwokółobudostojnikówgrupnajważniejszestanowiskawarmii
inadworze,aodwpływowejrodzinyParmenionauwolnisiędopierowroku330
wwynikuprawdziwegozamachustanu(patrzs.62-64).
Skuteczneprzejęciewładzywymagałoeliminacjirealnychipotencjalnych
wrogównowegomonarchy,cobyłozgodnezezwykłymwMacedoniiscena-
riuszemzmianypanującego.Aleksanderusunąłodrazudwóchczłonkówwpły-
wowejrodzinyarystokratycznejzLynkestis,późniejAttalosaijegorodzinę,
atakżekilkaniewygodnychmuosobistości.Olimpiasskorzystałazokazji,aby
zemścićsięnaKleopatrze,którąstraconowrazzdzieckiem(patrzt.II,s.317-
-319).Niewiemy,jakgłębokosięgałoniezadowoleniewynikającezdziałańFilipa
naruszającychtradycyjnyporządek,alebyćmożewłaśniepoto,byjezmini-
malizować,Aleksanderzdobyłsięodrazunaobietnicęzniesieniapodatków.
Kryzys,jakiotwierałaśmierćFilipa,wymagałmanifestacjisiłyizdecydowa-
nia,nietylkowewnątrzpaństwa,aleinaobszarachjegopolitycznychwpływów.
StądwzięłasiędecyzjawyprawydoGrecji,gdzieprzeciwnicyMacedoniijuż
zaczęligorączkowądziałalnośćwAtenachiTebach.Błyskawicznymarszna
południezapewniłkrólowipowrótdostatusquo.
Wiosną335r.Aleksanderzająłsiędrugimobszarem,którywymagałjego
interwencji:terenamipołożonyminapółnocodMacedonii.Celemtychpo-
czynańbyłanietylkomanifestacjasiłyiwykazanie,żeśmierćojcajejnie
