Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
burzliweipełnezwrotów18.Paulinaopisujegojakoukochanego,jedynego
(wówczas)syna,rozpieszczanegowdzieciństwieprzezrodzicówisiostry.
Jaknamprzekazuje,Efraim,nieszczęśliwywwymuszonyminieudanym
małżeństwiezkuzynką19,wyjechałdoUSA,gdzieprzyjąłchrzest.Nażąda-
niematkimiałjednakpowrócićdojudaizmu.Paulinawbardzorozbudo-
wanymopisieomówiłajegolosy:trudnościadaptacyjne,studiamedyczne
wUSA,podróże,dłuższypobytwTurcji,powrótdoRosjizpowoduodzie-
dziczonegospadkupodziadku,rozpadmałżeństwaipowrótdoStanów
Zjednoczonych.Wspomniałaojegopracykaznodziejskiej;zjejopisunie
wynikajednak,abypośmiercimatkiwróciłdochrześcijaństwa,aniby
rzeczywiścieprowadziłdziałalnośćmisyjną.Tymczasemwiadomo,żedo
końcażyciaaktywnieangażowałsięwpracęnatympolu.
CzęściąśrodowiskadomowegoPaulinybylitakżejejszwagrowie,którzy
zamieszkiwaliwdomuEpsteinówwramachtradycyjnejinstytucjikestu,
polegającejnautrzymywaniumłodejparyprzezrodziców-zazwyczaj
pannymłodej-comiałoumożliwićmłodemumężczyźniekontynuowa-
niestudiówreligijnych.Paulinaczęstowspominaoszwagrach.Najbliższy
byłjejAbrahamSack/Zak(1829-1893),mążKathy,którywprzyszłościstał
sięwpływowymbankieremifinansistą,filantropemibudowniczymkolei.
Jegokarierazaczęłasię,gdywpołowiestuleciapodjąłpracęuEwzelaGinz-
burga,przedstawicielanajbardziejwpływowejżydowskiejrodzinyówcze-
snejRosji,parającejsiędziałalnościąfinansową,angażującejsięwpolitykę
społeczną,prowadzącejszerokądziałalnośćfilantropijną20.W1871rokuZak
zostałdyrektoremzałożonegoprzezLeopoldaKronenbergawPetersburgu
BankuDyskontowego,którypodjegorządamistałsięjednymznajwięk-
szychbankówwRosji21.
Pozycjarodziny
RodzinaEpsteinówbyłazamożna,dobrzeustosunkowanaicieszyłasię
wBrześciuwysokąpozycjąspołeczną.Epsteinowiewiedlibardzokomfortowe
18
W2016r.ukazałasiępowieśćopowiadającaobogatymżyciuEfraima;zob.S.L.Kerr,TheExtraordinaryDr.
Epstein,London2016.AutorkajestprawnuczkąEfraima.Jesttotekstbeletrystyczny,opartynasolidnej
kwerendzieźródłowej.
19
InneprzyczynywyjazdudoUSApodajeDavidMaxEichhorn,którypisał,żeEfraimchciałuniknąć
służbywojskowej;zob.D.M.Eichhorn,EvangelizingtheAmericanJew.ARareGlimpseintothePolitics,
Personalities,andProblemsoftheMissionaryMovementinNorthAmerica,MiddleVillage,NY,1978,s.93.
TamteżdłuższyzarysbiografiiEfraima,koncentrującysięnajegodokonaniachwUSA.Niepojawia
sięwnimwątekjegopowrotudoEuropy.
20
Więcejnatematfamiliizob.J.Klier,GintsurgFamily,[w:]YIVOEncyclopediaofJewsinEasternEurope,
https://yivoencyclopedia.org/article.aspx/Gintsburg_Family[dostęp:25stycznia2023];L.deMeaux,The
Gunzburgs.AFamilyBiography,tłum.S.Rendall,London2020.
21
OZakuzob.S.Kreis,Zak,AvraamIsakovich,[w:]YIVOEncyclopediaofJewsinEasternEurope,https://yivo-
encyclopedia.org/article.aspx/Zak_Avraam_Isakovich[dostęp:25stycznia2023].
XVIII
Wstęp
