Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Wspomnieniababki.ObrazyzdziejówrosyjskichŻydówwXIXwieku1Pauliny
Wengerof(1833-1916),wydanewlatach1908-1910,toobszerne,dwutomowe
dziełopamiętnikarskie,któregonarracjarozciągasięnakilkadziesiątlat,
zawierapanoramężyciażydowskiegowXIX-wiecznejRosjiiopiswielkich
przemianmodernizacyjnych,jakiewówczasmiałymiejsce.
Wdzieletymznajdujemyopisyiechawydarzeńdoświadczanychprzez
ŻydówrosyjskichodlattrzydziestychdolatdziewięćdziesiątychXIXstu-
lecia:pojawieniasięhaskaliizwiązanychzniąprzemianspołecznych
ikulturowych,carskichreformiichwpływunażyciecodzienneŻydów,
problemuantysemityzmuifalipogromówprzetaczającejsięprzezRosję
wlatachosiemdziesiątychXIXwieku.Wengerofopisujeprocesymoder-
nizacyjne,akulturację,sekularyzację,którastałasięudziałemwielurodzin
żydowskichzterenówRosji,wtymjejwłasnej.
Wspomnieniazawierająbezcenne,częstobardzodrobiazgoweopisytra-
dycjiizwyczajów(np.dotyczącychstroju,ceremoniizaślubin,opiekinad
dzieckiem,przebieguświątiobrzędówznimizwiązanych,kuchni,prak-
tykleczniczych),którychczęśćzaczęłazanikaćjużzaczasówżyciaautor-
ki.Wengerofzetnograficznąpasją,azarazemnostalgiądokumentowała
zatemznikającynajejoczachtradycyjnyświat.Wartośćjejwspomnień,
będącychcennymźródłemhistorycznym,zostaładocenionaodrazupoich
ukazaniusię-itenwalorzachowałypodziśdzień.
WspomnieniaWengerofsąponadtojednymzpierwszychijednocze-
śnienajważniejszychżydowskichtekstówautobiograficznychnapisanych
przezkobietęiujmującychkobiecedoświadczenie.Autorkaopisujemodel
rólpłciowych(nietylkokobiecych,lecztakżemęskich),któryfunkcjonował
wtradycyjnejżydowskiejrodzinie.
Pozatym(amożeprzedewszystkim)Wspomnieniasąznakomitymtek-
stemliterackim;zostałynapisaneztalentemipisarskimwyczuciem.
DziełoWengerofzaliczasiędziśdoklasykiżydowskiejautobiografii.
Jestdostępnedziękiedycjomkrytycznym.Jakdotądniebyłojednakznane
polskojęzycznemuczytelnikowi,choćbywefragmentach.
1
WdalszejczęściWstępuużywamskrótuWspomnienia.
VII
Wstęp
