Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy.Istotapodatku
27
Skaleregresywnewystępująwówczas,kiedystawkapodatkowamalejewraz
zewzrostempodstawyopodatkowania.Sąonebardzorzadkostosowane,
obecniewPolsceniewystępują.Tenrodzajskalipodatkowejobrazujetabela4.
Tabela4.Przykładkonstrukcjiskaliregresywnej
Podstawaobliczeniapodatkuwzłotych
100.000
ponad
50.000
100.000
50.000
do
10%
5000zł+5%nadwyżki
ponad50.000zł
7500zł+1%nadwyżki
ponad100.000zł
Wysokośćpodatku
Źródło:opracowaniewłasne.
Skaladegresywnastanowipołączenieskaliprogresywnejiskaliproporcjo-
nalnej.Przyskalidegresywnejwielkościpodatkupoczątkoworosnąwspo-
sóbprogresywny,apoosiągnięciupewnejwielkości-wsposóbproporcjo-
nalny.Teoretycznierzeczujmując,omówionewyżejskaleprogresywnesą
wdosłownym,pojęciowymrozumieniuskalamidegresywnymi,gdyżzawsze
odpewnegopoziomudochodu,przychoduczymajątkumazastosowanie
skalaproporcjonalna.Jednakżewliteraturzeorazwpraktyceprzyjęłosięta-
kieskaleuznawaćzaprogresywne.Natomiastskaladegresywnawystępuje
wtedy,gdyprogresjadotyczyniskichpodstawopodatkowaniaiszybkoprze-
chodziwopodatkowanieproporcjonalne.
Zastosowaniewpodatkukilkustawekpodatkowychwzmacniasiłęjegood-
działywania.Matodużeznaczeniedlarealizacjifunkcjipodatków,oczym
świadczym.in.faktstosowaniapodatkówdochodowychoskalachprogre-
sywnychjakoautomatycznychstabilizatorówkoniunkturywwielukrajach
świata20.
Zwolnieniaiulgiwsystemiepodatkowymsłużądokorygowaniawymiaru
podatku.Ogólnierzeczbiorąc,powodująonezmniejszenieobciążeńpodat-
kowych,alewsamymdziałaniuróżniąsięmiędzysobą.
Zwolnieniapodatkowepolegająnaograniczeniuprzedmiotowegolubpod-
miotowegozakresuopodatkowania.Oznaczato,żepewnesytuacje,objęteco
dozasadyopodatkowaniem,sąztegoopodatkowaniawyłączone21.Chodzi
20S.Fischer,R.Dornbusch,Economics,NewYork1983,s.610.
21B.Brzeziński,Zarysprawafinansówpublicznych,Toruń1995,s.84.
zwolnieniaiulgi
orazzwyżki
podatkowe
