Śladami prawodawcy faktycznego. Materiały legislacyjne jako narzędzie wykładni prawa

Agnieszka Bielska-Brodziak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-8124-132-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

598

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Bielska-Brodziak, Agnieszka. Śladami prawodawcy faktycznego. Materiały legislacyjne jako narzędzie wykładni prawa. Red. . : Wolters Kluwer Polska SA, 2017, 598 s. ISBN 978-83-8124-132-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Bielska-Brodziak, A.

T1 Śladami prawodawcy faktycznego. Materiały legislacyjne jako narzędzie wykładni prawa

PB Wolters Kluwer Polska SA

YR 2017

SN 978-83-8124-132-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 234628, author = "Bielska-Brodziak, Agnieszka", editor = "", title = "Śladami prawodawcy faktycznego. Materiały legislacyjne jako narzędzie wykładni prawa", publisher = "Wolters Kluwer Polska SA", year = "2017", address = "", isbn = "978-83-8124-132-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Bielska-Brodziak, Agnieszka

ED -

TI - Śladami prawodawcy faktycznego. Materiały legislacyjne jako narzędzie wykładni prawa

PB - Wolters Kluwer Polska SA

CY -

PY - 2017

SN - 978-83-8124-132-8

ER -

Netografia (standard APA):

Bielska-Brodziak, Agnieszka. Śladami prawodawcy faktycznego. Materiały legislacyjne jako narzędzie wykładni prawa [baza danych online] : Wolters Kluwer Polska SA, 2017 [dostęp: 12 09 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/sladami-prawodawcy-faktycznego-materialy-legislacyjne-jako-narzedzie-agnieszka-bielska-brodziak-234628.

historia państwa i prawa

Wyróżnienie w 54. Ogólnopolskim Konkursie „Państwa i Prawa” w kategorii najlepsze prace habilitacyjne

Monografia jest pierwszym w Polsce opracowaniem kompleksowo podejmującym problematykę wykorzystania materiałów legislacyjnych ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-8124-132-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

598

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Rozdział1
Rozdział2
Rozdział3
Rozdział4
Rozdział5
Rozdział6
Rozdział7
Wykaz najważniejszych skrótów | str15
Podziękowanie | str17
Zagadnienia wstępne. "Historia legislacyjna" | str21
1. Obszar badawczy | str23
1.1. Literatura | str23
1.2. Materiały legislacyjne | str23
1.3. Orzecznictwo | str24
2. Materiały legislacyjne - uwagi metodologiczne | str25
2.1. Dlaczego ustawy? | str25
2.2. Wybór fragmentu procesu legislacyjnego | str26
2.3. Cel badań materiałów legislacyjnych | str28
3. Badania orzecznictwa - uwagi metodologiczne | str29
3.1. Dlaczego sądy? | str29
3.2. Wybór orzecznictwa | str30
3.3. Narzędzie badawcze: Jurissearch | str31
3.4. Hasła przeszukiwania - określenia wskazujące na użycie HL w wykładni operatywnej | str33
4. Zawartość kolejnych części pracy | str36
Cel - znaczenie - kontekst - prawodawca - interpretator | str39
1. Cel interpretacji | str43
1.1. Niemcy | str45
1.2. Anglosasi | str49
1.3. Polska | str56
2. Znaczenie | str62
3. Kontekst | str69
4. Faktyczny prawodawca i rozsądny interpretator | str79
4.1. Prawodawca | str79
4.2. Interpretator | str87
Spór o materiały legislacyjne | str95
1. Kwestie konstytucyjne | str97
1.1. Argument z braku zatwierdzenia przez prawodawcę | str97
1.2. Argumenty z delegacji | str101
1.3. Rozdzielenie władz | str103
1.4. Konsekwencje poprawiania prawodawcy | str104
1.5. Argument z milczenia prawodawcy | str105
1.6. Selektywność zakazu używania historii legislacyjnej | str106
2. Kwestie związane z pojęciem "intencji" | str108
3. Tekst i to, co "poza nim" | str115
4. Niewiarygodność materiałów legislacyjnych | str121
4.1. Manipulacja w toku procesu legislacyjnego | str122
4.2. Manipulacja w fazie interpretacji | str128
Rodzaje materiałów legislacyjnych | str131
1. Warianty historii legislacyjnej | str132
1.1. Konwencjonalna historia legislacyjna (conventional legislative history) | str135
1.2. Historia zmian projektu (drafting history/statutory history) | str135
1.3. Historia powstała przed rozpoczęciem prac legislacyjnych (pre -legislative history) | str138
1.4. Historia powstała po zakończeniu prac legislacyjnych (post/later legislative history) | str140
1.5. Historia ustawy (history of a statute) | str143
2. Rodzaje materiałów legislacyjnych w Polsce | str146
2.1. Projekt ustawy | str146
2.1.1. Projekty rządowe | str150
2.1.2. Projekty poselskie | str154
2.1.3. Projekty komisyjne | str157
2.1.4. Projekty prezydenckie | str159
2.1.5. Projekty senackie | str161
2.1.6. Projekty obywatelskie | str164
2.1.7. Wykorzystanie projektu jako narzędzia interpretacyjnego w orzecznictwie | str167
2.1.8. Ścieżki dostępu do projektu ustawy | str173
2.2. Uzasadnienie projektu ustawy | str174
2.2.1. Cele i funkcje uzasadnień | str175
2.2.2. Budowa i treść uzasadnienia projektu | str177
2.2.3. Adekwatność uzasadnienia | str180
2.2.4. Jakość uzasadnień | str193
2.2.5. Wykorzystanie uzasadnienia jako narzędzia interpretacyjnego w orzecznictwie | str199
2.2.6. Ścieżki dostępu do uzasadnień projektów | str203
2.3. Poprawki i sprawozdania | str204
2.3.1. Autopoprawka | str206
2.3.2. Poprawki na etapie prac komisyjnych między I a II czytaniem | str207
2.3.3. Poprawki na etapie II czytania | str213
2.3.4. Poprawki w senackiej fazie postępowania ustawodawczego | str215
2.3.5. Charakter poprawki | str218
2.3.6. Los poprawki | str228
2.3.7. Ścieżki dostępu do sprawozdań i uchwał senackich | str233
2.4. Wypowiedzi podczas debat | str234
2.4.1. Debaty - Sejm | str234
2.4.2. Debaty - komisje sejmowe | str236
2.4.3. Debaty - podkomisje sejmowe | str238
2.4.4. Debaty - Senat | str239
2.4.5. Uczestnicy debat i wartość ich wypowiedzi | str240
2.4.5.1. Legislatorzy | str241
2.4.5.2. Przedstawiciel wnioskodawcy projektu | str244
2.4.5.3. Eksperci | str246
2.4.5.4. Zaproszeni goście | str250
2.4.5.5. Posłowie | str250
2.4.6. Wykorzystanie wypowiedzi jako narzędzia interpretacyjnego w orzecznictwie | str256
2.4.7. Ścieżki dostępu do zapisów debat | str261
2.5. Opinie | str265
2.5.1. Opinie obligatoryjne | str267
2.5.2. Opinie fakultatywne | str274
2.5.3. Szczególne rodzaje opinii | str277
2.5.4. Autorstwo opinii jako czynnik wyznaczający ich wartość | str281
2.5.5. Los opinii jako czynnik wyznaczający ich wartość | str282
2.5.6. Wykorzystanie opinii jako narzędzia interpretacyjnego w orzecznictwie | str286
2.5.7. Ścieżki dostępu do opinii | str296
2.6. Prezydencka HL | str298
2.7. Cały proces legislacyjny jako argument | str304
1. Poglądy literatury polskiej na użycie materiałów legislacyjnych w wykładni prawa | str313
Sposoby wykorzystania historii legislacyjnej | str313
2. Historyczne spojrzenie na historię legislacyjną w orzecznictwie sądowym | str325
3. Wartość materiałów legislacyjnych - aktualne poglądy orzecznictwa sądowego | str329
3.1. Określenia wskazujące na użycie materiałów legislacyjnych w wykładni operatywnej | str329
3.2. Wykorzystanie materiałów legislacyjnych a deklarowany przez orzecznictwo rodzaj wykładni | str330
3.3. Wartość przypisywana materiałom legislacyjnym w orzecznictwie sądowym | str337
3.4. Kompetencja interpretatora - zasady korzystania z materiałów legislacyjnych | str346
4. Sposoby użycia materiałów legislacyjnych w interpretacji | str348
4.1. Powody użycia materiałów legislacyjnych w interpretacji, czyli czego interpretator w nich poszukuje? | str351
4.1.1. Użycie historii legislacyjnej dla poszukiwania informacji o celach | str352
4.1.2. Użycie historii legislacyjnej do poszukiwania informacji o znaczeniu (w charakterze "słownika") | str364
4.2. Analiza sytuacji interpretacyjnych, w których wykorzystywana jest historia legislacyjna | str374
4.2.1. Wybór | str375
4.2.2. Potwierdzanie | str383
4.2.3. "Uzupełnianie" | str394
4.2.4. Przełamanie znaczenia literalnego | str403
4.2.4.1. Przełamanie ze względu na absurdalne rezultaty | str404
4.2.4.2. Przełamanie ze względu na błąd ("naprawienie" błędu) | str407
4.2.4.3. Warianty relacji tekst/intencja zawarta w materiałach legislacyjnych | str417
4.2.5. Zmiany w prawie | str419
4.2.6. Milczenie w prawie | str430
5. Wykorzystanie historii legislacyjnej poza wykładnią prawa | str443
5.1. Historia legislacyjna jako środek komunikacji z różnymi audytoriami (wspólnotami) | str443
5.1.1. Komunikacja wewnątrz parlamentu | str444
5.1.2. Komunikacja ze społeczeństwem | str446
5.1.3. Komunikacja prawodawca - sądy | str447
5.1.4. Komunikacja parlamentu z rządem | str451
5.2. Pozostałe rodzaje użycia historii legislacyjnej | str452
1. Wstęp - rewolucja informatyczna | str455
Dostęp do materiałów legislacyjnych | str455
2. Zarzuty odnoszące się do dostępności HL | str458
2.1. Zarzut pierwszy: użycie materiałów legislacyjnych jest obce naszej tradycji | str460
2.2. Zarzut drugi: trudny dostęp do dokumentów z procesu legislacyjnego | str463
2.2.1. Dostęp do materiałów legislacyjnych w trybie bezwnioskowym | str467
2.2.2. Baza materiałów legislacyjnych zawarta w Systemie Informacyjnym Sejmu | str469
2.2.3. Standardy edytowalności poszczególnych rodzajów HL | str474
2.2.4. Dostęp do materiałów legislacyjnych w trybie wnioskowym | str479
2.2.4.1. Tryb wnioskowy w odniesieniu do bieżącej kadencji Sejmu | str480
2.2.4.2. Tryb wnioskowy w odniesieniu do minionych kadencji Sejmu | str482
2.3. Zarzut trzeci: niedostępność w perspektywie ciężaru dla obywatela | str492
Mankamenty tworzenia, udostępniania i wykorzystywania historii legislacyjnej | str499
1. Mankamenty tworzenia i udostępniania materiałów legislacyjnych | str500
1.1. Mankamenty zawartości historii legislacyjnej, sposobu i formy jej udostępniania | str500
1.1.1. Niekompletność historii legislacyjnej | str501
1.1.2. Niekompletność zawartości poszczególnych dokumentów legislacyjnych | str503
1.1.3. Odsyłacze i hiperłącza. Połączenia między dokumentami powiązanymi | str507
1.1.4. Edytowalność | str508
1.1.5. Umieszczanie zbyt wielu dokumentów w jednym lub w niewłaściwym pliku; problem opinii i ekspertyz; zróżnicowanie dróg dostępu | str509
1.2. Mankamenty zasad dostępu do historii legislacyjnej | str512
1.2.1. Niespójność przepisów o dostępie do informacji publicznej z przepisami o archiwach; różne zasady dla różnych kadencji - kadencja bieżąca a minione | str512
1.2.2. Różnicowanie podmiotów na wewnętrzne i zewnętrzne przez Archiwum Sejmu | str516
1.2.3. Podkomisje nie są organami Sejmu | str517
1.2.4. Problem dostępu do materiałów z każdorazowo przedostatniej kadencji Sejmu - przypadek "akt w drzwiach" | str519
1.3. Mankamenty związane z poszczególnymi rodzajami materiałów legislacyjnych | str520
2. Mankamenty wykorzystania historii legislacyjnej w wykładni | str523
2.1. Mankamenty merytoryczne | str524
2.1.1. Interpretatorzy korzystają z materiałów legislacyjnych wybiórczo lub zbyt ogólnie | str524
2.1.2. Interpretatorzy nie sięgają do historii legislacyjnej, choć są w niej wartościowe informacje | str532
2.1.3. Interpretatorzy nie odnoszą się do argumentów powołanych uprzednio w sporze | str534
2.2. Mankamenty o charakterze formalnym | str537
2.2.1. Interpretatorzy błędnie nazywają dokumenty z procesu legislacyjnego | str537
2.2.2. Interpretatorzy przytaczają historię legislacyjną zbyt ogólnie | str542
2.2.3. Interpretatorzy niewystarczająco precyzują adresy źródłowe | str544
3. Zakończenie | str550
Bibliografia | str553
Orzecznictwo | str581
Spis tabel | str597

Rozdział2.Cel-znaczenie-kontekst-prawodawca-interpretator

Autorwyjaśnia:nInterpretatorustawymoże(lll)rozumiećjąlepiejniż

jejpierwotnitwórcy;prawomożeizgołamusibyćmądrzejszeodswo-

ichtwórców,bowiemświadomośćludziuczestniczącychwakcietwo-

rzeniaustawyjestpełnaluk,anierzadkosprzecznainiejasna”40lTwór-

camiigłównymiprzedstawicielamiobiektywnejteoriibyliTibaut,

BindingiKohler41lWnowszejnauceniemieckiejkoncepcjatajestre-

prezentowanaprzezLarenza,CanarisaiZippeliusa,wjurysprudencji

austriackiejprzezAlEhrenzweiga,awszwajcarskiejjejprzedstawicie-

lamisąEgger,GermanniMerz42l

JakkażdeztychstanowiskkształtujepozycjęHLwinterpretacji?

Zdaniemsubiektywistówrezultatwykładnipowinienznajdować

oparciewmateriałachlegislacyjnych,należyzatemkażdorazo-

wowynikwykładnikontrolowaćprzezpryzmatHLlJeżeliwy-

kładniaodrywasięodwolihistorycznegoustawodawcy,totakiej

możliwościkontroli,zdaniemsubiektywistów,niema,aprzepis

możebyćinterpretowanycałkowiciedowolnielnRezultatyteorii

obiektywnejiichuzasadnieniesąpostrzeganejakodowolnelNie

dajeonadostatecznejmetodykontroliustalaniaintersubiektyw-

nejwolil«Wolaustawy»pozostajezazwyczajczymśspekulatyw-

nym,nierzeczywistyminieweryﬁkowanym”43lPojęcienwoliustawy”

Gesetzesmaterialienlll,sl7lKrytyczniedotegoKlFlRöhl,HlClRöhl,Allgemeinelll,

sl629:nNaturalnienieustawajestmądrzejsza,alezamądrzejszychuważająsięinter-

pretatorzylTymsamymchcąsięoddzielićodhistorycznegoustawodawcy”

,za:HlFlei-

scher,Gesetzesmaterialien...,sl7;porltakżeBlRüthers,Rechtstheorielll,sl442:nTonie

ustawajestmądrzejszaodustawodawcy,ponieważonaniemawłasnejinteligencji,ale

niekiedysędziamusibyćmądrzejszyodustawodawcy,jaknplwtedy,kiedyodczasu

wydaniaustawyobszarregulacjiznaczącouległzmianie”

40GlRadbruch,Filozofaprawa,Warszawa2009,sl122l

41AlFlJlTibaut,TeoriederlogischenAuslegungdesrömischenRechts,Altona

1799,za:BlRüthers,Rechtstheorielll,sl441l

42ElKramer,Juristischelll,sl121l

43MlÜbelacker,DiegenetischeAuslegunglll,sl42-43lPorltakżeBlRüthers,Recht-

stheorielll,sl403:nmówienieo«woliustawy»jestmistyﬁkacją,aokreśleniatakiesą

mylące”

Brak wyników

Śladami prawodawcy faktycznego. Materiały legislacyjne jako narzędzie wykładni prawa

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra