Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wstęp
jejteżtłumaczyćróżnicamirasowymi.Powstajewsplociezkulturąpanów,
wjakimśrodzajudialektyki.Chłopówikulturęludowąmożemyzdefinio-
waćwyłączniewkontekścieiprzezpodporządkowanie
67
.
Kwestiadefiniowaniatego,kimbylichłopi,majeszczejednąkonse-
kwencję.Podziałnaszlachtęichłopóworazsposóbdefiniowaniawarstwy
chłopskiejmocnowpłynąłnato,corozumiemypodpojęciemnludu”.
opisujętenproceswdalszejczęścipracy,tutajchciałbymzwrócićuwagę
nafakt,żepojęcieludubardzościślezłączyłosięzpojęciemnchłopa”
inchłopskości”wPolsce.Matoswojekorzeniewłaśniewstrukturzebudo-
wanianowoczesnegonarodu(osnutejnanarodzieszlacheckim),pańszczy-
zny,strukturyzatrudnieniaitego,żekrajwprzeważającejmierzedolat
60.XXwiekuopierałsięnapracyrolnej.Tymczasemwliteraturzelud
definiujesięjakowarstwęosób,czasemobardzozróżnicowanychdocho-
dachistrukturzezatrudnienia,któraniemadostępu,albopostrzegasie-
biejakoniemającądostępu,dowładzy,kulturyelitarnejzwiązanejzwła-
dząorazdominującychidystynktywnychtendencjiwkulturzewładzy
68
.
Wtensposóbprzedstawicielemludumożebyćchłop,robotnik,aleteż
osobazklasyśredniej,prekariusz,oczywiścieniewolniknaplantacji
iwieluinnych.
Dobrzeobrazujetopojęcieludufunkcjonowaniefolkloruwliteraturze.
Folklore,czylinwiedzęludu”,posiadalichłopi.Kiedypisałosięofolklo-
rzerobotniczym,miejskim,żołnierskimczystudenckim,należałodotego
dodaćstosownedookreślenie,żechodziwłaśnieofolklordanejgrupy,
np.robotniczy.Dostrzeganowięcwytwarzaniewiedzyluduwśródrobot-
ników,alezewzględunadefiniowanieludujakochłopównależałowie-
dzęludurobotniczegodoprecyzować.Rozróżnienietojestbardzoważne
wkontekściehistorycznejiantropologicznejanalizyrelacjipodporządko-
wania
69
.Dlategojeżelizaczniemypostrzegaćludnietylkojakowarstwę
chłopską,tobadanianadchłopami(czychłopskimoporem)będąmogły
wpisaćsięwszerokinurtstudiównadrelacjamidominacjiiludowego
67Zob.SidneyW.Mintz,ANoteontheDefnitionofPeasantries,nJournalofPeasant
Studies”1973,t.1,nr1,s.93-94;T.Shanin,Introductionł,s.6.
68
Zob.ErnestoLaclau,Rozumpopulistyczny,przeł.T.Szkudlarek,A.Alchimowicziin.,
WydawnictwoDolnośląskiejSzkołyWyższej,Wrocław2009;MargaretCanovan,Lud,przeł.
S.Szymański,WydawnictwoSic!,Warszawa2008,s.12.
69
Namarginesiedodam,żeścisłepowiązanieluduzwarstwąchłopskąciążytakże
nadwspółczesnymibadaniaminadpopulizmem.Jeżeliludkojarzymywyłączniezkul-
turąchłopską(którejnadodatekjużniema),tobardzotrudnozrozumiećprocesy,jakie
zpopulizmemsięwiążą.Chociażbyto,żenapartiepopulistycznegłosujądobrzesytuowane
osobyzklasyśredniej,mieszkającewmieście.Trudnozrozumieć,żeoneteżmogąnależeć
doludu.