Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Rzutokanahistorię…
33
publikowanychwnaszymkrajudolatosiemdziesiątychXXwiekutrudno
znaleźćwyczerpującyopismodelibehawioralnychipoznawczych.Wczwar-
tymwydaniuz1971rokuWstępudopsychologiiTadeuszaTomaszewskiego
pojawiłysięinformacjeonajważniejszychkoncepcjachbehawiorystycz-
nych,wtymichzastosowaniudowyjaśnianiazjawiskspołecznych,ale
niemawzmiankiokoncepcjiracjonalnejczypoznawczej.
WwydanympopolskupodręcznikuStanislavaKratochvila(1980)–
wowymczasiecennymźródlewiedzyoróżnychnurtachpsychoterapii–
znalazłsięopispsychoterapiiracjonalnejEllisa,alewrozdzialeometodach
terapii,anieowspółczesnychjejkierunkach.Kratochvilnieprzedstawia
założeńpodejściaracjonalnego,tylkodefiniujejewkategoriachmetod:
wyjaśniania,perswazji,reorientacji,psychagogiki.Koncepcjipoznaw-
czejBeckaniemaaniwtymrozdziale,aniwżadnyminnym.Wwyda-
niuSłownikapsychologicznegoWłodzimierzaSzewczukaz1985rokunie
uwzględnionożadnegohasłazwiązanegozmodelempoznawczymczy
poznawczo-behawioralnym.Pierwszywyczerpującyopiskoncepcjiimetod
terapiipoznawczo-behawioralnej–autorstwaUrszuliJakubowskiej–zna-
lazłsięwpodręcznikuPsychoterapia|SzkołyJzjawiskaJtechnikiispecyfczne
problemywydanympodredakcjąLidiiGrzesiuk(1994).
WlatachosiemdziesiątychidziewięćdziesiątychXXwiekuistotnie
wzrosłajednakliczbaartykułówoterapiipoznawczejwpublikacjachnie-
mającychcharakterupodręczników.Sątopracezarównopopularyzujące
modelpoznawczo-behawioralny,jakiprezentującewynikibadańwłasnych
dotyczącychterapiipoznawczej(Habrat,1997a;Potoczek,1999).Szczegó-
łowyprzeglądpublikacjipoświęconychtejproblematyce,któreukazały
sięwPolscedoroku2000ipoprzedzałypowstaniePolskiegoTowarzystwa
TerapiiPoznawczejiBehawioralnej,możnaznaleźćwartykuleAndrzeja
Kokoszki,AgnieszkiPopieliMonikiSitarz(2000).Przeglądtennieobjął
jednakwszystkichpracdotyczącychterapiipoznawczo-behawioralnej,co
potwierdzaichdużerozproszenie.Ukazałnatomiaststopniowerozszerza-
nieobszarówzastosowaniajejwleczeniuosóbzzaburzeniamiinnyminiż
depresyjneiwróżnymwieku.Byłotozjawiskozgodnezkierunkamiroz-
wojukoncepcjipoznawczejnaświecie.Częśćpracpoświęconołączeniu
tegopodejściazinnymimetodamiterapii,podobniejakczyniłtosamBeck,
traktująckoncepcjępoznawczo-behawioralnąjakomodelintegrującywie-
dzęnatematetiologiizaburzeńiichleczenia(AlfordiBeck,2005).WPolsce
próbyłączeniaróżnychpodejśćwwiększymstopniuszływkierunkustwo-
rzeniamodeluterapiieklektycznejniżintegracyjnej(wrozumieniuBecka).
Corazwięcejpolskichklinicystówstwierdzałoużytecznośćiskuteczność
poznawczo-behawioralnegomodelupracyzpacjentem.Dlapsychiatrów
