Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przyszłościowaperspektywaczasowawstarości
wypełnionawydarzeniami,któreniemająznakutemporalnegoineutralne
dlafunkcjonowaniajednostki.
IstotnązmiennąaktywnejperspektywyczasujestwedługNuttina(1985)
stopieńrealizmuobiektówbudujących,czylinaprzykładcelów.Realizm
przedmiotówskładającychsięnaperspektywęczasowązmniejszasięwraz
zewzrostemodległościumiejscowieniaichwczasieiprzestrzeni.Takwięc
teobiekty,którenajbardziejoddalonetemporalnieodmomentuteraźniej-
szego,mająniższąwartośćimniejsząsiłębehawioralną.Jeślijednostkazaczyna
opracowywaćswójdalekosiężnycel,towmniejszymlubwiększymstopniu
wiążegozwłasnąaktywnością.Zakłada,żejejdziałaniemożedoprowadzić
doosiągnięciacelu,atozkoleipodnosipoziomrealizmutegocelu.Aktywna
irealistycznaperspektywaczasuzależywięcodsubiektywnejpercepcjipod-
miotu(naprzykładwłasnychmożliwościwywieraniawpływu)orazodzdolno-
ścidotemporalnejintegracji,czyliłączeniadystansówczasowychdzielących
aktualnąaktywnośćiwyznaczanecele.Wysokipoziomtakiejtemporalnej
integracjimożebyćokreślanymianemkompetencjitemporalnej(Shostrom
1963,1968).E.L.Shostrom(1967)zakłada,żeosobyposiadającekompetencje
czasowemająszczególnązdolnośćdorozpoznawaniazwiązkówmiędzyprze-
szłością,teraźniejszościąiprzyszłością.Świadomośćtego,cobyłoicobędzie,
umożliwiaimlepszezrozumienietego,cojest,ipełniejsząorientacjęwteraź-
niejszości.Ludziekoncentrującysiętylkonajednymzobszarówczasowych
mająograniczonąmożliwośćdoświadczaniawpełniwłasnejegzystencji.
Przyszłośćjesttymobszaremnaszegożycia,któryumożliwiaprzemy-
ślenieprojektówiplanów.Imlepiejsobieztymporadzimy,trafniejocenimy
sytuację,własnemożliwościiczas,którymdysponujemy,tymwięcejsuk-
cesówwżyciuosiągniemy.Żyjemywteraźniejszościiniewątpliwiewarto
doceniaćjejuroki,cieszyćsięchwilą,alenaszaaktywność,któramamiejsce
tuiteraz,jestzwiązanazprzeszłościąipowiązanazprzyszłością.Brakumie-
jętnościłączeniatychobszarówczasowychiwykorzystywaniaichwzajem-
negowpływuniepozostajebezzwiązkuzperspektywączasu,któratracina
aktywnościirealizmie.Niemożnapominąćtego,żekształtizawartośćper-
spektywyczasuzależneodwarunkówkulturowych,socjoekonomicznych
orazosobistychdoświadczeń.Omówimytoniecodokładniejwdalszejczęści
naszejpracy.
18