Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przyszłościowaperspektywaczasowawstarości
Zpunktuwidzeniajednostkiznacznielepiejjestujmowaćciągłośćdoświad-
czeńzprzeszłości,teraźniejszościiprzyszłości.Pozwalatoosiągnąćintegrację
ikompetencjęczasową(Nuttin,Lens1985).
Nuttin(1985)wyjaśniającperspektywęczasu,wykorzystujeanalogię
zperspektywąprzestrzeni,gdziewrażeniegłębiwyrażającejdystanszyskuje
siędziękiodpowiednimaranżacjomgraficznym.Wwymiarzeczasowym
dystansamisąinterwałyczasowe,któremogąbyćdoświadczanebezpośrednio
wnastępstwieprzeżytychwydarzeń.Analogiczniedoperspektywyprzestrzeni
perspektywaczasuzawieranpercepcjęumysłową”zdarzeń,któreprzedzielone
sądłuższymibądźkrótszymiinterwałamiczasowymi.Nuttinzaznaczajedno-
cześnieistotnąróżnicę-perspektywaprzestrzenimaswojeźródłowprocesie
percepcyjnym,natomiastperspektywaczasuopierasięnapoznawczejrepre-
zentacjitemporalnejsekwencjizdarzeń.Reprezentacjepoznawczenakładają
sięnaaktualnewydarzenia.To,żezdarzenia,zintegrowanewsubiektywnej
perspektywieczasu,niesąrównoległe,nieprzeszkadzawichsymultanicznej
reprezentacji.Dziejesiętakdziękiwysokorozwiniętymfunkcjompoznaw-
czym,którepozwalająnatworzeniewręcznieograniczonejrozpiętościper-
spektywyczasu.Stanowitowarunekkreowaniaaktualnychzachowańprzez
odległecele.
Wumysłowejreprezentacjizdarzeniasązwykleobecnezeswojącharak-
terystycznąprzestrzenno-czasowąlokalizacją(Nuttin1984,1985).Wzasadzie
tylkokoncepcjeitreścikognitywnenieposiadająlokalizacjiprzestrzenno-
-temporalnej,alecele,którewzbogacająiafektywnieładujązdarzenia,mają
temporalnesygnatury.Niektórespośródzlokalizowanychwumyśleczłowieka
zdarzeńmajądlaniegoszczególneznaczenieistanowiąosobistelubspołeczne
punktyodniesienia,wokółktórychgrupowanesąmniejważneobiekty.Inaczej
mówiąc,każdyczłowiekopróczzegarabiologicznegoifizycznegomazegar
osobistyispołeczny,onewszystkiepozwalająnastworzenietemporalnego
tła,naktórymlokujesięprzeszłeiprzyszłezdarzenia.Lokowanietemporalne
jestprocesembardzoindywidualnymizależnymodwieluczynników(Nut-
tin1985).
Podsumowując,wedługNuttinaperspektywaczasunjestkonfiguracją
temporalnieulokowanychobiektów,którefaktyczniezajmująumysłpod-
miotuwpewnejsytuacji”(1985,s.21).Inaczej-niejestonaograniczonado
16
