Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
BarryMarkovsky,LisaM.Dilks
przydać.Nieistniejeżadenpowódapriorimówiący,żerozmaitewłasnościsytuacji,
ludzi,naszychciałiumysłów,instytucjilubczegokolwiekinnegoniemogąbyćwłą-
czonejakotymczasowezałożeniadomodelu,takabynaichpodstawiegenerować
iwyjaśniaćwieleżnychtypówemergentnychporządkówspołecznych.
Jeślizkoleiargumenttensugeruje,żepowinniśmybadaćprzedewszystkimspo-
sób,wjakiporządekspołecznywyłaniasięzinterakcjispołecznych,wówczasnadal
mamyproblem.Stwierdzenietakiewyrażabowiemosobistąpreferencję.Niemanic
złegowjejposiadaniuikierowaniusięniąprzyprowadzeniuwłasnychbadań,ale
nieuzasadniaonaodrzuceniainnychpodejśćbadawczych.Każdybadaczspołeczny
maprawowyborupytań,któresądlaniegoistotnewposzukiwaniachnaukowych.
Idlategowłaśnieniemamyprawawymagaćodinnych,abyprowadzilibadania,
októrychmysądzimy,żesąważne.Zadaniembadaczajestzademonstrowanieważ-
nościwłasnychpreferencjiintelektualnychzapomocąskonstruowanychteoriiiprze-
prowadzonychwcelujejwerykacjitestów.
„Ludziesąreeksyjni”.Wedługosóbpodnoszącychtenargumentniemożemy
stosowaćmodelupoznaniazykiwnaukachspołecznych,ponieważludzie,wodróż-
nieniuodcząsteczekiatomów,sąświadomisiebieiinterakcjizinnymi.Oznacza
to,żeponieważwdziałaniuodnosimysiędożnychsposobówpostrzegania,indy-
widualnychprzekonań,postaw,intencjiiuprzednichdziałań,tozachowujemysię
inaczej,niżgdybyśmyniebyliobdarzeniświadomością.Ponowniemamytudoczy-
nieniazutożsamieniemmodelupoznaniastosowanegowzycezkonkretnymiteo-
riamizycznymi.Obiektywteoriizycznejrzeczywiścieniesąistotamimyślącymi,
aludziezazwyczajsą.NiemajednakwMPFnic,cozabraniałobybraniapoduwagę
reeksyjnościludziprzywyjaśnianiuludzkichzachowań.MPFwymagajedynie,aby
jasnozdeniowaćtęwłasnośćorazsposób,wjakidziałaonazdaniembadaczana
wyjaśnianezjawisko.Samostwierdzenie,żenludzietoistotymyślące”,niewyjaśnia
niczego,dopókiniewiemy,coteoretykprzeztorozumieijakiwedługniegomato
wpływnazachowania.
„Formalizacjaogranicza”.Innikrytycyzarzucajązkolei,żejęzykilogika
stosowanedoformułowaniateoriiwMPFsązbytograniczające.Głównymcelem
MPFjestjasnewyrażenieznaczeniapojęćiokreślenierelacjiwobrębieipomię-
dzytwierdzeniami.Pomagatonaukowcomwporozumiewaniusięorazpozwala
unikaćsprzecznościiinnychproblemów.Wramachtychograniczeń-codoktó-
rychwiększośćznaschybasięzgodzi,żeprowadządopożądanychkonsekwencji,
czylikomunikowalnościipoprawnościlogicznejargumentów-modeleformalne
dająnamogromnąelastycznośćorazcałągamęmożliwościjęzykowychiseman-
tycznych,począwszyodteoriisformułowanychwjęzykunaturalnympospecja-
listycznesystemysymboli.Jednązprzyczynsceptycyzmumożebyćto,żeMPF
wymuszaostrożne,analitycznepodejściedostrukturykonstruowanychtwierdzeń.
Niewieluteoretykówmatakiepodejścieistądprzekonanie,żeniejestanikonieczne,
aniszczególnieprzydatnepoświęcanienatoczasu.Zwielużnychpowodów,od
początkuistnienianaszejdyscypliny,niewymagaliśmyzbytdużoodnaszychteo-
rii.Rzetelnaanalizateoretycznatociężkapraca,aludzieraczejnielubiąciężkiej