Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Pomiędzybukwąaliterą
filarypolonocentryzmu(uniwersalnegeneralniedlawszystkichmitówetnonarodowych)
-chwałaimęczeństwołącząsięnierozerwalnieztekstualnymmitycznympolszcze-
niemKresów.Niemamtunamyślidawnych,pisanychkunpokrzepieniuserc”tekstów
polskiejliteratury.Mówięociągleaktualnymobrazie,sprecyzowanymexpressisverbis
chociażbywznanejpracyJackaKolbuszewskiegoi
PisanewielkąliterąKresystanowiąjedynywswoimrodzajurównoważniknazwygeograficz-
nej,zakresemswymobejmującykilkaregionów,kilkakrain,kilkanawetobszarówetnicz-
nych,uznanychjednakzaobszarpolskiejswojskości.Rzecbymożna,żeKresysąsłowem
nieledwiemagicznymbudzącymwzruszenia,nostalgię,refleksjehistoriozoficzne,przemy-
śleniaoosobliwościachdziejównaszegonaroduipaństwa,takżenaszejkultury-słowem
przypominającymdnichwałyipotęgi,aletakżeklęskimęczeństwa”6.
Wydajesię,żetakaciągleużytecznaiciąglenanowotekstualizowana7wizjaKresów
bardzoutrudnia8dostrzeżenieInnegowspółczesnego,którywobecnychgranicachPolski
bodajżeDanielBeauvois(Mitkresówwschodnichczylijakmupołożyćkres,[wi]PolskiemitypolityczneXIX
iXXw.,red.Z.Smyk,Wrocław1994,s.93-105).Jegorozwójpodążawkierunku,którymożnabyokreślić
jakopróbęrozbudzeniaświadomościpostkolonialnejwodniesieniudodyskursukresowego.Wartotuwy-
mienićpraceAleksandraFiuta(Polonizacja?Kolonizacja?,nTekstyDrugie”2003,nr6,s.150-156;Powrót
doEuropyŚrodkowej?WariacjenatematpisarstwaAndrzejaStasiukaiJurijaAndruchowycza,[wi](Nie)
obecność.PominięciaiprzemilczeniawnarracjachXXwieku,red.H.Gosk,B.Karwowska,Warszawa2008,s.
155-171;SpotkaniazInnym,Kraków2006),BogusławaBakuły(Kolonialneipostkolonialneaspektypolskiego
dyskursukresoznawczego(zarysproblematyki),nTekstyDrugie”2006,nr6,s.11-32),HannyGosk(Polskie
opowieściwdyskurspostkolonialnyujęte,[wi](Nie)obecność.Pominięciaiprzemilczenia...,s.75-88;Polski
dyskurskresowywniefikcjonalnychzapisachmiędzywojennych.Próbalekturywperspektywiepostcolonial
studies,nTekstyDrugie”2008,nr6,s.20-34),GermanaRitza(Kresypolskiewperspektywiepostkolonialnej,
[wi](Nie)obecność.Pominięciaiprzemilczenia...,s.115-133)czyDariuszaSkórczewskiego(Dlaczego
Polskapowinnaupomniećsięoswojąpostkolonialność?,nZnak”2007,nr628(9),s.145-153;Interpretacja
postkolonialna:etykanauki,naukaetyki,[wi]Filozofiaietykainterpretacji,red.A.F.Kola,A.Szahaj,Kraków
2007,s.305-316;Kompleks(y)środkowegoEuropejczyka,nOpcje”2008,nr2(71),s.10-15;Postkolonialna
Polska-projekt(nie)możliwy,nTekstyDrugie”2006,nr1/2,s.100-112;Postmodernizm,dekolonizacja
ieuropocentryzm.Oniektórychproblemachteoriipostkolonialnejijejpolskichperspektywach,nTeksty
Drugie”2008,nr1/2,s.33-55;Retorykapominięciaiprzemilczeniaaprawdaliteratury:opostkolonialnych
implikacjachpewnychpraktykdyskursywnych,[wi](Nie)obecność.Pominięciaiprzemilczenia...,s.89-104).
6J.Kolbuszewski,Kresy,Wrocław1995,s.12.
7PrzykładowoiW.Panas,Opograniczuetnicznymwbadaniachliterackich,[wi]Wiedzaoliteraturze
iedukacja.KsięgareferatówZjazduPolonistów,Warszawa1995,red.T.Michałowska,Z.Goliński,Z.Jaro-
siński,Warszawa1996,s.605-613;E.Wiegandt,Austriafelix,czyliomicieGalicjiwpolskiejproziewspół-
czesnej,Poznań1988;J.Jarzębski,Exodus(ewolucjaobrazukresówpowojnie),[wi]idem,WPolsceczyli
wszędzie,Warszawa1992,s.129-147;B.Hadaczek,KresywliteraturzepolskiejXXwieku,Szczecin1993;
A.Wierciński,Przywracaniepamięci,Opole1993;S.Uliasz,Literaturakresów-kresyliteratury,Rzeszów
1994;E.Czaplejewicz,E.Kasperski,Literaturairóżnorodność.Kresyipogranicza,Warszawa1996;T.Chrza-
nowski,Kresy,czyliObszarytęsknot,Kraków2001;Kresy,kresy...:wspomnieniaiszkice,wybórioprac.
W.Jaworski,P.Zaborny,Skierniewice2005;Kresyipograniczawliteraturze,red.K.Łozowska,Szczecin
2005;PograniczaGalicji:studia,red.T.Bujnicki,J.Niedźwiedź,Bielsko-Biała2005;OdstronyKresów:
studiaiszkice,red.H.Bursztyńska,Kraków2005;K.Węglicka,Białoruskieścieżki(seriaGawędykresowe),
Warszawa2006;H.Wasilewski,CzarmojegoPolesia:wspomnienieoKresachWchodnich,Wrocław2007.
Należydodać,żeobokmitupracetezawierająteżistotnąwiedzęnatematzłożonegoobrazuKresówijego
zmiennościhistorycznej.
8OczywiścieniejesttogłównaprzyczynasłabejobecnościInnegowewnętrznegowpolskimdyskursie.
Głównąprzyczynęwynikającązpolitykitotalitarnejwskazujęponiżej.
