Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Kompetencjeilukakompetencyjnaorganizacji
17
firmyimogąniemiećżadnejlubprawieżadnejwartościdlakonkurentów.Swoista
„nieodwracalność”inwestycjiskutkujetakżepewnymuzależnieniemodobranejścieżki,
naktórejobecnastrategiaisposóbzorganizowaniafirmywynikajązrzadkichzasobów,
zrozumieniabiznesuiźródełnagromadzonychprzezdłuższyczas,niemniejjednak
wpływająnaewolucjezdolnościistrategicznemożliwościwprzyszłości.
OkrokdalejsięgakoncepcjazdolnościJ.Kaya[1996],będącarozwinięciempracy
G.Stalka,P
.EvansaiL.E.Shulmana.ZdaniemJ.Kaya[1996,s.99–102]kluczowe
zdolnościto:umiejętnośćprzekształceniakompetencjiwkonkretnekorzyścidlaklien-
ta,adopodstawowychzdolnościfirmyzaliczaonarchitekturę(wewnętrzneizewnętrz-
nepowiązaniafirmyzpracownikami,klientami,dostawcami,konkurentami),reputację
(opinięklientówoprzedsiębiorstwie),innowacje(doskonalenieproduktów,wykorzy-
stanieoszczędniejszychtechnikitechnologii)orazaktywastrategiczne(naturalnymo-
nopol,wyłączność,kosztynieodwracalne).
KompleksowejanalizykluczowychkompetencjidokonaliR.M.GrantiM.Javidan
[G.Gierszewska,2005,s.33].Opracowalionimodel„rdzeniaumiejętności”pokazu-
jącyrelacjemiędzyzasobami,zdolnościami,kompetencjamiikluczowymikompeten-
cjami.Nanajniższympoziomieznalazłysięzasobymaterialneiniematerialne,jako
elementy,którewnosząwkładwłańcuchwartości,alecharakteryzująsięstosunkowo
najmniejsząwartościądlaprzedsiębiorstwa.Wśródaktywówniematerialnychmożna
wyróżnićosiempodstawowychkategoriizwiązanychztechnologią,budowaniemrelacji
zklientem,sposobamizawieraniaumów,przetwarzaniemdanych(np.specjalistyczne
oprogramowaniekomputerowe),kapitałemludzkim,marketingiem,lokalizacjąprzed-
siębiorstwaorazwłasnościąfirmy(tzw.goodwill).Poziomwykorzystaniaposiadanych
zasobów,określającyzarazempotencjałdanejorganizacji,zostałnazwanyzdolnościa-
mi.Kompetencjenatomiaststanowiązestawzdolnościorazknow-howisąefektem
organizacjiikoordynacjiposzczególnychogniwłańcuchawartości.
Nanajwyższympoziomieznajdująsiękompetencjekluczowe,jakonajwiększawar-
tośćdlaprzedsiębiorstwa.Stanowiąoneunikatowąkombinacjęzasobówiumiejętności
zróżnychobszarówfunkcjonowaniafirmy.Kompetencjekluczowepowstająwwyniku
synergiizasobów,któretworząwartośćprzedsiębiorstwa,orazzasobówunikatowych,
atakżezdolnościkoordynowaniaiefektywnegowykorzystywaniatychżezasobów.
Umiejętneposługiwaniesiękompetencjamikluczowymi(m.in.koordynowanieróżnych
działańprodukcyjnych,integrowanielicznychtechnologii)dajeefektwpostacinowych
produktówidodatkowejwartościdlaklientów.
1.4.Istotaicechykompetencjiorganizacji
Pomimorozlicznychróżnicistniejezgodność,żekompetencjesąjednymzczynników
determinującychsukcesprzedsiębiorstwa.Kompetencjestanowiąniewątpliwiekon-
ceptualizacjęnowejklasyzasobów.Należyjednakodróżniaćkompetencje,zdolności
iprocesy,chociażichhierarchicznerelacjesąważniejszeniżścisłedefinicje.
MariuszBratnicki[2000,s.13]wyróżniapojęciezdolności,któreprzypisuje
poszczególnymjednostkomludzkimipojęciekompetencje,któreodnosidopoziomu
