Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Jodłowska,Pedagogikasokratejska,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-969-8,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
2.KwestiaźródełirekonstrukcjipedagogicznejmyśliSokratesa
[...]niejestnigdyczymścałkowicienowym,lecznowymuporządkowaniemza-
stanegomateriału.Porządektenpoleganaselekcjiidoborzemyśli,nauwy-
datnieniujednychwątków,apominięciuinnych,przyczymtakrozwijającą
siępracąkrytycznąkierujegłówniewzglądnietylenadochowaniewierności
prezentowanejmyśliwjejprzeszłymkształcie,leczraczejświadomośćkoniecz-
nościsprostaniawyzwaniuswoichczasów.Takpowstałarekonstrukcja,jako
uporządkowanieprzeszłychideizpunktuwidzeniaaktualnychproblemów,po-
siadaswójszczególnysensiwłasnenoweznaczenie6.
OdnosząctodomyśliSokratesa,wybioręiwykorzystamjetak,jakbędą
tegowymagaływęzłoweproblemypedagogiki.
AnalizującwczesnedialogiPlatona,ciąglenasuwałamisięwjakimśstop-
niustaładrogawidzeniajednychzagadnieńiproblemówjakosokratejskich
właśnie,ainnychjakodalekichodjegopedagogii.Niebędęturozwijałateo-
riitejmetody,ponieważnatymetapiebudowaniadyskursupedagogicznego
oparłamsięnadokonaniachudokumentowanychwfilozofiiisprawdzonych
wwieluośrodkachnaukowych,takżepozagranicamiPolski,oczymbędąza-
świadczałyprzypisywielupracobcojęzycznych.Mojebadanianatymetapie
polegająbardziejnainterpretacjipedagogicznej,ciąglekonfrontowanejze
współczesnymidokonaniamiwpedagogice.Chodziłomiwięcprzedewszyst-
kimoto,bykorzystajączanalizfilozoficznych,odnieśćsiędomyśliSokratesa,
noszącychznamionawychowawcze,ipróbowaćrozpatrywaćjejakozdarzenia
intelektualne,znaczącefaktyipłody,którychcechytrzebaoznaczyć,aprzy-
czynsiędoszukiwać.
AbyzrozumiećwielkąmądrośćSokratesa,dziękiktórejnastąpiłprzełom
nietylkowfilozofii,antropologii,lecztakżewmyśleniuowychowaniuwielu
światłychumysłów,trzebaprzedstawićogólnystanduchaiwiedzyorazoby-
czajówczasów,wjakichżyłSokrates.Znanatoprawda,nietylkopedagogom,
żeumysłyludzkie,podobniejakichwytwory,niepojawiająsięwpróżni,ale
naichpowstaniemawpływśrodowisko,otoczenie.Każdepoznaniemaswoją
przeszłość,którauczestniczywjejaktualnymkształtowaniusięcałąswojąza-
wartościąfałszywychlubprawdziwychtreści,złudzeń,przesądów,atakżeteorii
naukowych.Nicniemożebyćczłowiekowinarzuconeprzezotaczającąrzeczy-
wistość,alezawszezależyodjegodotychczasowegostanuwiedzy,przekonań,
nawykówpoznawczych,preferencjiinastawieniawyznaczanegoprzezstyl
myślowywspólnoty,doktórejnależy,kulturę,wjakiejsięwychował7.Istotne
25
6K.Wilkoszewska,Sztukajakorytmżycia.RekonstrukcjafilozofiisztukiJohnaDeweya,
Kraków1988,s.8.
7L.Fleck,Powstanieirozwójfaktunaukowego.Wprowadzeniedonaukiostylumyślowymiko-
lektywiemyślowym,przeł.M.Tuszkiewicz,Lublin1986.
