Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Jodłowska,Pedagogikasokratejska,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-969-8,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
2.KwestiaźródełirekonstrukcjipedagogicznejmyśliSokratesa
poszukiwanieprawdy.Jegomyślenie,relacjezInnymiirozmowĘ
rozjaśniawolność,botylkoonazapewniadostĘpdoichwiedzy,
jĘzyka,przekonaŃmoralnych,doświadczeŃ,cojestwielkĄwartoś-
ciĄiwarunkiempomyślnegodziałania,realizowaniawłasnychce-
lówiwłasnegodobra.TozałożeniedobrzeoddajeantropologięSokratesa
ijednocześniebudowanynaświadomościciągłychnarodzinczłowiekagłęboki
senspedagogiki.Człowiekbowiemnietylejest,ilesięstajezkażdąchwiląmą-
dregoistnienia.TrudnosiętunieodnieśćdomyśliHannahArendt,znawczyni
myśliSokratesa,uczennicyHusserla,HeideggeraiJaspersa,którazapewnezgo-
dziłabysięztątezą.Jejzdaniem,rzeczleżyniewprawie,wyuczonychnormach,
alewnawykuprowadzeniazesobą„milczącegodialogu”,któryodczasówSo-
kratesazwiesięmyśleniem.Chodziokoniecznośćreflektowaniawszystkiego
isamodzielnegopodejmowaniadecyzji,choćkonfrontowanegozmyśleniem
innych12.Istniejebowiem–jaktwierdziArendt–niezaprzeczalnyzwiązekpo-
międzyzłema„brakiemmyślenia”.Tazpewnościąśmiałateza,nawiązująca–
jakjużwspomniano–doSokratesa,ważnajestdlazrozumieniakonieczności
zapewnieniaczłowiekowiwarunkówdlauświadomionegomyśleniaimówienia
jakodrogidoodkrywaniaprawdyosobieidobru.WłaśnieArendtotworzyła
ponowniewspółczesnyświatnadyskusjęoustawieniumyśleniawkategoriach
moralnych.Ztejprawdy,wielkiejprawdy,którejwagępokazująustawicznie
tragicznedoświadczeniawszystkichczasów,ażpoXXwiekpełenokrucieństwa
izdeptaniagodnościczłowiekawwojnach,obozachzagłady,wypływapotrzeba
powrotudoSokratesaipotrzebarekonstrukcjijegomyśliowychowaniu,myśli
przeczącychwszelkiejteoriikompetencjiwychowawczych(!),czymożliwości
nabyciaokreślonej,niezawodnejwiedzyfachowej,dydaktyczno-metodycznej,
pozwalającejwłaściwieplanowaćiprojektowaćpracępedagoga.Czywobec
tegotrzebazwątpićwpedagogikę?Tak,wpedagogikętradycyjnieuprawianą,
traktującączłowiekainstrumentalnie,pozbawiającągowolności,rozumności
działania,jakrównieżsokratejskiejświadomościniewiedzy,wkażdejchwili
przekreślającejzwiązekmyśleniaimówieniaorazrefleksjinadtymmyśleniem
imówieniem.
29
12H.Arendt,Myślenie,przeł.H.Buczyńska-Garewicz,Warszawa1991.
