Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Pojęcieizakreszasadyswobodyumów
67
2)sprawdzenie,czynieistniejeprzepis,którywskazuje,żeukształtowaniedanego
rodzajutreścijestniedozwolonelubnieskuteczne(przykładowomożnatuwska-
zaćnaart.385
3
pkt1k.c.,zgodniezktórymniedozwolonymipostanowieniami
umownymite,którewszczególnościwyłączająlubograniczająodpowiedzial-
nośćwzględemkonsumentazaszkodynaosobie);
3)sprawdzenie,czynieistniejeprzepis,któryregulujewysokośćokreślonegoumową
świadczenia(przykładowomożnatuwskazaćnaart.593§1k.c.,zgodniezktó-
rymprawoodkupumożebyćzastrzeżonenaczasnieprzenoszącylatpięciu,ater-
mindłuższyulegaskróceniudolatpięciu);
4)sprawdzenie,czynieistniejąpodmiotowekwalifikacjepewnychczynnościpraw-
nych;
5)sprawdzenie,czyprzedmiotemświadczenianieokreślonedobra,codoktórych
istniejezakazzawieraniaumów(przykładowomożnatuwskazaćnaumowę,której
świadczeniemjestsprzedażproduktówleczniczychniedopuszczonychdoobrotu);
6)sprawdzenie,czyniezachodzisytuacja,wktórejstronyłączystosunekprawny,
któregoniemogązmienićlubteżmożliwośćtajestograniczona.
Jeślitoniedbalstwojednejzestron(np.zawinionybrakkoniecznejwiedzy)jestwy-
nikiemzawarciaumowy,któraniewskazujenato,żedecyzjaojejzawarciubyła
swobodnairozważna,toniestetytakaumowaniewykraczapozakodeksowąswo-
bodęumów.
Umowyniemogąnaruszaćprzepisówbezwzględnieobowiązującychwynikających
zcałegosystemuprawa.Ograniczenietoniedotyczyprzepisówwzględnieobowią-
zujących,którewchodząwrachubę,jeżelistronydanejkwestiinieuregulująinaczej.
Sprzecznośćzprawemustalanabędziewdrodzewykładnijęzykowej,systemowejczy
teżcelowościowej.
Odnoszącsiędowłaściwości(natury)stosunkuzobowiązaniowego,możnarozumieć
przezniągłównecechyokreśloneprzepisamiprawa,charakterystycznedlapewnego
modelurelacjimiędzypodmiotami.Nawiązywanywramachumowystosunekzobo-
wiązaniowyniepowinienstwarzaćsytuacji,wktórejjedenpodmiotbyłbyuzależniony
oddrugiegolubteżstwarzałniepewnąsytuacjęcodoprzysługującychstronompraw
iciążącychnanichobowiązków.Nawiązywanarelacjazobowiązaniowamusimieć
względnycharakteriniemożeaniunicestwiać,aninadmiernieograniczaćwolności
strony.Powinnabyćracjonalnaiużyteczna.Przyjmujesięwliteraturze,żekryterium
nnaturystosunku”niemasamodzielnej,własnejtreści,leczwcałościpokrywasięzkry-
teriumustawy.Gdybynatomiastmiałosięodnosićdocechzobowiązanianieokreślo-
nychprzepisamiprawa-pokrywasięzzasadamiwspółżyciaspołecznego.
Przykłademsprzecznościznaturąstosunkujestzastrzeżeniewumowiekonieczności
wystąpieniarezultatuwkontrakcie,któryzeswejistotyjestumowąstarannegodziała-
nia(np.zlecenieświadczeniamedycznego).