Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Rozdział1.Ogólneregulacjedotyczącezobowiązańumownych
przepisprawaaniteżniesposóbgosformułowaćwdrodzewykładni.Samfaktuprzed-
niegoprzeprowadzeniabadaniaduediligenceniewykluczamożliwościpowoływaniasię
nabłąd.OdmiennestanowiskozostałozaprezentowanewwyrokuSNz10.12.2004r.,
IIICK40/04,LEXnr399725,wktórymwskazano,doumówsprzedażyakcjiniemają
zastosowaniaprzepisyobłędzieipodstępie.Ponadto,jakpodkreśliłSąd,ocenatego,czy
jakaśosobadziałapodwpływembłędu,niemożeabstrahowaćodsytuacjitakiejosoby
(np.jejdoświadczeniazawodowego,ułatwionegodostępudodanychobrazującychrze-
czywistąwartośćakcji,staranność,jakąnatymrynkunależywykazywać).
Kwalifikowanąformąbłędujestpodstęp,comamiejscewsytuacji,gdybłądzostał
wywołanyintencjonalnieprzezdrugąstronę.Wtakiejsytuacjiuchyleniesięodskutków
prawnychoświadczeniawolizłożonegopodwpływembłędumożenastąpićtakżewte-
dy,gdybłądniebyłistotnyorazniedotyczyłtreściczynnościprawnej.Należypamiętać,
żegdybłądwywołałapodstępnieosobatrzecia,podstęptejosobyjestjednoznaczny
zpodstępemstronyumowy,jeżelitaopodstępiewiedziałainiezawiadomiłaonim
drugiejstronyalbojeżeliczynnośćprawnabyłanieodpłatna.
C
Kodekscywilny
Art.84.§1.Wraziebłęducodotreściczynnościprawnejmożnauchylićsięod
skutkówprawnychswegooświadczeniawoli.Jeżelijednakoświadczeniewolibyło
złożoneinnejosobie,uchyleniesięodjegoskutkówprawnychdopuszczalnejest
tylkowtedy,gdybłądzostałwywołanyprzezosobę,chociażbybezjejwiny,albo
gdywiedziałaonaobłędzielubmogłazłatwościąbłądzauważyć;ograniczenieto
niedotyczyczynnościprawnejnieodpłatnej.
§2.Możnapowoływaćsiętylkonabłąduzasadniającyprzypuszczenie,żegdyby
składającyoświadczeniewoliniedziałałpodwpływembłęduioceniałsprawę
rozsądnie,niezłożyłbyoświadczeniatejtreści(błądistotny).
Art.86.§1.Jeżelibłądwywołaładrugastronapodstępnie,uchyleniesięodskut-
kówprawnychoświadczeniawolizłożonegopodwpływembłędumożenastąpić
takżewtedy,gdybłądniebyłistotny,jakrównieżwtedy,gdyniedotyczyłtreści
czynnościprawnej.
§2.Podstęposobytrzeciejjestjednoznacznyzpodstępemstrony,jeżelitaopod-
stępiewiedziałainiezawiadomiłaonimdrugiejstronyalbojeżeliczynnośćpraw-
nabyłanieodpłatna.
G
Orzecznictwo
Możnauchylićsięodskutkówczynnościprawnejdokonanejpodwpływembłędu,
jeżelibłąddotyczyłtreściczynnościprawnejibyłbłędemistotnym(art.84k.c.).
Błędemdotyczącymtreściczynnościprawnejjestbłądpostrzegania,wodróż-
nieniuodbłęduwnioskowania,którynależydosferymotywacyjnejczynności
prawnejistanowipobudkę.
WyrokSAwKatowicachz24.09.2002r.,IACa271/02,OSA2004/1,poz.1