Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Pojęciapodstawowe
Eksperymentbiernyjeststosowanywprzypadkach,gdy:
•niemożnazakłócaćnormalnegodziałaniaobiektubadań,
•wynikieksperymentumogąmiećcharakterjakościowy,
•gdywystarczyprostapostaćmodelumatematycznego,
•niemamożliwościprzeprowadzeniaeksperymentuczynnego.
Eksperymentbiernyznajdujeszerokiezastosowaniewmedycynie,biologii
itp.,a(rzadziej)wtechnicedorozwiązywaniazagadnieńzwiązanychzkontrolą
technicznąorazocenąpewnychcechwyrobówlubprocesówwytwarzania.
Wtegotypupracachprzedmiotbadaństanowipewnapróba(partiapobrana
zogółuwyrobów),wykonanawwarunkach,naktóreeksperymentatorniema
wpływu.Doopracowaniawynikóweksperymentówbiernychstosujesięmetody
analizykorelacyjnejitestystatystyczne
2[7,28iin.].
3.Metodąeksperymentuczynnego(planowego),polegającegonarealiza-
cjibadańprzyzałoż
onejzmiennościczynnikówwejściowych,wedługprzyjęte-
goprogramubadań.Programtenmożebyćstatycznylubdynamiczny.
Wprogramachstatycznychwszystkiewartościczynnikówwejściowychsąokre-
ślaneprzedrozpoczęciembadań,podczasgdywprogramachdynamicznych
zgóryokreślanesąjedyniewartościwejściowe(wpunkciestartu),awdalszych
fazachbadańwartościczynnikówwejściowychuzależnionesąodwyników
doświadczeńpoprzedzających[24,38iin.].
Wnioskowaniestatystycznewdoświadczeniachtechnologicznychmoże
polegaćna:
a)weryfikacjihipotezstatystycznychpostawionychnapodstawierozważań
teoretycznychczyinformacjiempirycznych,
b)określaniumodelumatematycznegozależnościwystępującychmiędzypo-
szczególnymiczynnikamiistwierdzeniu,wjakimstopniusąoneznaczące,
c)dokonaniuoptymalizacjiprocesubędącegoprzedmiotembadań.
Obiektembadańwtechnologiimaszynsąprocesywytwarzania;najczę-
ściejsątonowowdrażanelubmałoznanetechnologie.Celemtakichbadańjest
uzyskanie(wdrodzeeksperymentu)informacjinatematwpływuwarunków
realizacjibadanegoprocesunajegoefektywność,określanąbezpośrednioprzez
czynnikitechnologiczne,funkcjonalnelubekonomiczne.Informacjetakie
przedstawianesąnajczęściejwpostaci:
•funkcjiaproksymującejwynikidoświadczeń(zwanejfunkcjąobiektubadań
lubfunkcjąpowierzchniodpowiedzi),
•równaniaregresji,
•funkcjiwynikowej,powierzchniodpowiedziitp.
2Przedstawionewdalszychrozdziałach.
