Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
formy,wersyfikacjęitd.Skorowięcliteraturoznawcy,zajęciwłasnymispra-
wami,niekwapilisięzuzupełnieniemstanubadańotefakty,trudnosię
dziwić,żewnauceświatowejniepowstaładotejporyżadnacałościowa
monografialitanii,sumującawiedzęteologiczną,muzykologiczną,socjolo-
giczną,psychologiczną,wiedzęzzakresusztukplastycznych,architekturyi–
wiedzęliteracką.Jakmogłapowstać,skoroniematakżemonografiilitanii
poetyckiej?Wskalizaniedbań,jakichdopuściłasięnaszadyscyplina,
zorientujeCzytelnikafakt,żenajobszerniejszemateriałowostudiumliteraturo-
znawczenatematlitaniizostałoopublikowanewroku1968wpostacipracy
zaliczeniowejReginyMalińskiej,studentkiIIroku(sic!)filologiipolskiej
KatolickiegoUniwersytetuLubelskiego
8
.
Niniejszamonografiawychodziwięcnaprzeciwpotrzebiezbudowania
narzędziamipoetykiniezbędnychpodstawteoretycznychdlaopisulitanii,
którebędąprzetestowanewprzekrojuhistorycznymnamaterialewziętym
zjednejliteraturynarodowej(polskiej),leczktórepowinnysiędoczekać
zastosowaniatakżewprzyszłości–uteologów,religioznawców,badaczy
innychkulturiliteraturnarodowych.
Książkajestpoświęconazasadniczopolskiejlitaniipoetyckiej,
lecz–zgodniezpodanymwyżejwytłumaczeniem–określenie„poetycka”nie
oznaczajedynie:„spotykanawpoezji”,aczkolwiektowłaśniewpoezji
występujenajwięcejwartościowychartystycznierealizacji.Branebędąpod
uwagęnietylkolitaniepublikowanewtomikachiczytanejakoliteratura
piękna,leczinteresujenasprzedewszystkimpoetyckiwalorlitanii
samwsobie,azatemrównieżniektórecobardziejwartościoweartystycznie
przykładyzksiążeczekdonabożeństwa.Wewszystkichrozdziałachtej
monografiiepitet„poetycka”będziewięcoznaczał:„wfunkcjipoetyckiej”,
podobniejakokreślenie„litaniamodlitewna”będzierównoważnesłowom:
„litaniawfunkcjimodlitewnej”.
Rozdziałpierwszyprzedstawiawogólnychramachobecnystanbadańna
tematpochodzeniaLitaniidoWszystkichŚwiętychiLitaniiloretańskiej,wszelako
ztakimnaświetleniem,bywydobyćnapierwszyplanpoetyckieźródłatych
dwunajważniejszychdlapolskiejkulturylitanii.Znajdujesiętamrównież
sprawozdaniezaktualnejwiedzyoprocesiekształtowaniasięgatunku
waspekcieformalno-kompozycyjnymwkręgutrzechkulturstarożytnych:
judaistycznej,egipskiejigreckiej.Począwszyodrozdziałudrugiegoprzed-
miotembadaństajesięliteraturapolska,toznaczy:dziełatwórcówpiszących
popolsku,atylkowniektórych,szczególnieuzasadnionychwypadkach,
8
ReginaMalińska,Zdziejówpolskiejlitaniipoetyckiej,„Polonista”,grudzień1968.Inne
polskiepracepoświęconelitaniipoetyckiejto:PiotrNowaczyński,„LitaniadoMariiPanny”
JerzegoLiebertanatlepolskiejlitaniimaryjnej,„RocznikiHumanistyczne”1965,z.1;Wojciech
Kudyba,„DoNajświętszejPannyMarii.Litania”.Teologiaipoezja,[w:]Literaturaaliturgia,red.Jan
Okoń,Łódź1998.
