Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
tions–nienanadmiarzedefinicjicharakteryzującychzakresikierunekdziałania
praktykówdziedziny,alenaniemożliwościspełnieniaklasycznego,podstawowego
kryteriumwyznaczającegomiejsceprasywsystemiedemokratycznymnwstyluza-
chodnim”–spełnianiafunkcjinczwartejwładzy”(npsałańcuchowego”).Takpojmo-
wanynukładsił”międzypolitykami(PR-owcami),dziennikarzamiaspołeczeństwem
nakazuje,byludziemediównadzorowalipoczynaniatrzechpozostałychnwładz”
(ustawodawczej,wykonawczejisądowniczej),pozostającjednocześniepozaichza-
sięgiem33.Wspomnianyfaktbrakurzeczywistegopanowanianadzachowaniempoli-
tykównieoznacza,iżprasaniestarasięaspirowaćdorolikontroleraiarbitraopisy-
wanegosystemu.Jednaksposób,wjakitoczyni,wskazujeraczejnarealizowanie
przezjejludziwłasnych,bieżącychinteresów,niżdziałaniewimiępodtrzymaniasys-
temupolitycznego,czy–tymbardziej–pełnieniadoniosłejrolispołecznej.
Jakzaznaczyliśmywcześniej,dziennikarzXXIw.niezbierainformacjiniczym
jegokolegazpoczątkuubiegłegowieku(reporterprzybierającynierzadkopostać
agresywnegodziennikarzaśledczego),leczjewybiera,czylidokonujeselekcjiprzeka-
zówczęstojużprzygotowanychprzezspecjalistówwdziedziniepublicrelations.
Wprawdziepojęcieselekcjiinformacjiznanejestodponadpółwieku34,niebyłojed-
nakdotejporyzestawianeznowąrolądziennikarza–roląneksperta”(ngwiazdy”,
npublicysty”).Selekcjaproponowanychmuprzezspecjalistęwdziedziniepolityczne-
gopublicrelationspseudowydarzeńtozaledwiejedenelementnowejroliprasy
wprocesiepolitycznejkomunikacji.
Skrajnymprzejawemdziennikarstwainterpretującego(interpretivereporting35),
wykazującymrównieżcechydziennikarstwaagresywnego(adversaryreporting36)stali
się,wspomnianijuż,neksperci”37.Towłaśnieowinważni”dziennikarzenarzucają
33Najdobitniejowąnwolnośćod”wyrażatzw.PierwszaPoprawkadoKonstytucjiUSA(nKon-
gresnieustanowiżadnegoprawa...któreograniczałobywolnośćwypowiedziczyprasy”–Konstytucja
StanówZjednoczonychAmeryki,WydawnictwoSejmowe,Warszawa2002;J.Keane,Mediaademo-
kracja...,op.cit.,s.7).
34D.M.White,TheGatekeeper:ACaseStudyintheSelectionofNews...,op.cit.Równieinteresu-
jącepoglądynatematselekcjiinformacjipublikowaliwcześniejm.in.Lippmann(W
.Lippmann,
PublicOpinion,HarcourtBrace,NewYork1922)iLewin(K.Lewin,ChannelsofGroupLife,nHu-
manRelations”1947,nr1,ss.143–153).
35C.Press,K.VerBurg,AmericanPoliticiansandJournalists,Scott,ForesmanandCompany,
Glenview1988,ss.86–87.
36Ibidem,ss.87–89.
37Częstookreślanisąrównieżmianemnpublicystów”(tendencjacharakterystycznazarównodla
tzw.publicznych,jakikomercyjnychkanałówpolskiejTV)lubnkomentatorów”(nTerrorystazostał
zamkniętywbetonowympokojubezokien,zwłączonym24godzinynadobęświatłem(...)Taktrakto-
wany,prędzejczypóźniejzaczniesypać-twierdząamerykańscyieuropejscyeksperci,którzypopoj-
maniuChalidazawzięciedyskutują,jakdalekoBiałyDommożesięposunąć,bywyciągnąćzniegopla-
nyAl-Kaidy.KilkuznanychkomentatorówwUSAwzywaPentagondozastosowaniakażdejmetody.”
Otoprzykładśladówwspółczesnejndemokracjiekspertów”–opatrzonezdaniembliżejnieziden-
tyfikowanychnkomentatorów”doniesienieoschwytaniukolejnegoprzywódcyAl-Kaidy.nGazeta
Wyborcza”,AmerykaniebliskoOsamy,07.03.2003).
