Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
nPowszechnośćjakiegośpogląduniejest,poważniemówiąc,żadnymdowodem,nie
dajenawetprawdopodobieństwasłuszności”1.ChłodnaopiniaSchopenhauerawzasa-
dziewystarczyłabyzakomentarzdopopularnegoprzekonaniagłoszącego,iżmedia
sąwewspółczesnychsystemachdemokratycznychprzeznaczonedopełnieniafunkcji
szczególnych.środkimasowegoprzekazumająrzekomosprawowaćrolęnczwartej
władzy”(po:ustawodawczej,wykonawczejisądowniczej),działaćjakoniezależny,
a,kiedytrzeba,równieżsurowy,strażnik(piesłańcuchowy–watchdog2)mechani-
zmówfunkcjonowaniasystemu.Wydajesię,iżteorianormatywnaopisanawklasycz-
nejpracySieberta3stałasięuniwersalnymopisemstanurzeczywistego(ujętymzcza-
semwtzw.dominującymparadygmaciebadańnadkomunikowaniemmasowym4).
Przekonanieomediachjakorzekomymregulatorzeiarbitrzedemokracjiwyrażają
publiczniezarównopolitycy,jakisamidziennikarze.Wolnośćprasyizasięgjejkom-
petencjiuchodząwpowszechnymprzekonaniuzawartościniepodlegającedyskusji.
Traktowanesąjakonienaruszalnefundamentyliberalnejdemokracji5.Jednocześnie
kwestiazasadnościużywaniapojęcianczwartejwładzy”uznawanajestwręczzanieist-
niejącą.Praktycznieniktobecnie,napoczątkuXXIw.,niepoddajewwątpliwośćtezy
orzekomejwładzy,jakąwsystemiedemokratycznympełnią(powinnypełnić)media.
Możemymówićwręczotabutzw.wolnychmediów–próbazakwestionowaniazna-
czeniaprasystajesięprzecieżzamachemnacałysystempolityczno-społeczny.Nie-
przypadkowonazwiskonNixon”jestkojarzone,obokaferyWatergate,zpełnymlek-
ceważeniastylempolitycznychrelacjizprasą.Przyznającśrodkommasowegoprzeka-
zuwyimaginowaną,nieokreślonąwgruncierzeczywładzę,unikasiędyskusjinatemat
1A.Schopenhauer,Erystyka,czylisztukaprowadzeniasporów,Alma-Press,Warszawa1999,
s.95.
2F.S.Siebert,TheLibertarianTheory,UniversityofIllinoisPress,Urbana1956,[w:]F.S.Siebert,
T.Peterson,W
.Schramm,FourTheoriesofthePress.TheAuthoritarian,Libertarian,SocialResponsi-
bilityandSovietConceptsofwhatPressShouldBeandDo,UniversityofIllinoisPress,Urbana1956.
3Ibidem.
4T.Goban-Klas,Mediaikomunikowaniemasowe.Teorieianalizyprasy,radia,telewizjiiInterne-
tu,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2002,s.95–idalszerozważania(rozdział2).
5J.Keane,Mediaademokracja,Aneks,Londyn1992.