Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
CZASANTYKU
dziejzewszystkichdzieci,„sadzałwysoko”naradziebogów,anawetczasamipozwalał
jejużyćswejstraszliwejbroni,piorunu.Byłapiękna,leczbyłotopięknozimneiwynio-
słe,budzącenaturalnystrachwrogów,gdyukazywałasięwzłocistymhełmie,dzierżąc
wjednymrękuwłócznię,wdrugiejzaśtarczę,chroniącąnietylkoją,leczrównieżtych,
którzyoddalisięjejwopiekę.SzczęśliwebyłyAteny,nadktórymiczuwała,nierazchro-
niącjeodklęski,aostateczniezapewniającimpełnyrozkwit.NaateńskimAkropolu
królujejejwspaniałaświątynia,Partenon,aobokstoiErechtejon,poświęconymiędzy
innymiPosejdonowi,zktórymrywalizowała,gdyżniechciałjejustąpićmiasta.Bypogo-
dzićzwaśnionych,bogowieuznali,żemiastootrzymaten,ktoofiarujejegomieszkańcom
cenniejszydar.Bógmorzauderzyłtrójzębemiwytrysnęłoźródłosłonejwody,Atenazaś
posadziłanajałowejziemidrzewooliwne.Wszyscyuznalidarboginizacenniejszyijej
przypadłomiasto,któremudałanazwęiobdarzyłajegomieszkańcówwiedząiumiejęt-
nościami;bógmorzanatomiastdałimwużytkowanieswewodywrazzichbogactwem.
Ateniebrakowałopełnidoskonałościimiałaludzkieczykobieceprzywary,ajedną
znichbyłazazdrość.ObjawiłająwobeclidyjskiejtkaczkiArachne,którawzawodach
zboginiąwyczarowałaigłąnapłótnieprawdziwebajki.ZnajdowałsięnanimZeuspo-
rywającyEuropę,Ledazłabędziem,złotydeszczDanaeiwieleinnychpięknychscen.
Rozzłoszczonaboginipodarłatkaninę,anastępnieuderzyłaArachnewtwarzczółen-
kiemtkackim.ZrozpaczonaArachnepowiesiłasię,leczbogini,żałującswegowybu-
chu,niepozwoliłajejumrzećizamieniłająwpająka,którytkadotejpory.
PomimoswejmęskościAtenamiałainstynktkobiecy.KiedyśudałasiędoHefaj-
stosa,bywykułjejnowąbroń.Bógzacząłjąnapastować,aniemogączaspokoićswych
chuci,zmoczyłjejnogęswymnasieniem.Atenazewstrętemwytarłanasieniekłębkiem
wełnyirzuciłagonaziemię,zapładniającjąwtensposób.Taknarodziłosiędziecko
Erichtonios,któredziewicaAtenasamawychowywaławtajemnicyprzedbogami.
Atenyczcząswąopiekunkę
JakGrecywyobrażalisobieAtenę?Bezsprzecznienajwspanialszymjejprzedsta-
wieniembyłarzeźbaAtenyPartenos,wykonanaprzed438rokiemp.n.e.nazlecenie
PeryklesaprzezFidiaszadoPartenonu.Fidiaszmiałniezwykłąsiłętwórcząiwspaniałe
wyczucienatury,zktórymłączyłświatprzeżyćduchowych,dziękiczemuzbliżałsiędo
ideału.CechyteznalazłyapogeumwdekoracjirzeźbiarskiejPartenonu,przedewszyst-
kimwewspomnianymposąguAtenyPartenos.Takolosalnarzeźbakultowamiałaoko-
ło10metrówwysokościibyławykonanatechnikąchryzelefantyny,którapolegałana
połączeniuzłotaikościsłoniowejzdrewnianąkonstrukcjąposągu.Twarziodkryte
częściciałaFidiaszwykonałzkościsłoniowej,natomiastpartiewłosów,szatyidodat-
koweatrybutyzezłotychblach2.Posąguległzniszczeniu,leczwXIXwiekuodkopano
2Posągukazywałboginię,którastoiwyprostowana,spokojnaiuroczysta.Cofniętadotyłu
nogaożywiałafałdysukniinadawałaruchcałejpostaci.Ramionapokrywałtrybowanynaramien-
nikzwijącymisięwężamiitwarząMeduzypośrodku,głowęboginichroniłhełmzdobionyhar-
piąidwomapegazami,stanowiącymipodstawydlapotrójnejgrzywy.LewąrękęAtenawspierała
natarczy,spodktórejwysuwałsięwąż,wprawejzaś,wspartejnakolumnie,trzymałaboginię
zwycięstwa,Nikeskrzydlatą.
