Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
CZASANTYKU
siedemmodułów.Badacze,którzymierzyligreckiedzieła,odkrylijeszczejednąogól-
niejsząprawidłowość,amianowiciezastosowaniedoobliczeńproporcjitzw.złotego
cięcia3.Boginijestpięknacieleśnie,maidealneproporcje,któresąjednakproporcjami
ludzkimi,gdyżzostałaukształtowananawzóripodobieństwoczłowieka.Jedenideał
łączybogówiludzi,mężczyznęikobietę,którzysąrówniwswymczłowieczeństwie,
gdyżrealizujątensamkanon,tosamopiękno.
InnądrogężyciawybrałaHestia,najstarszasiostraZeusa,która–bynieopuszczać
domunaOlimpie–zrezygnowałazmałżeństwa.OdrzuciłazalotyPosejdonaorazApolli-
naitrwała,pilnującognianagórzebogów,żyjąccodziennąmonotonią,bezwzlotów,ale
ibezupadków,nieuczestniczącwkłótniach,sporachiwojnach.Wystarczającąnagrodą
dlaHestiibyłoto,żecałaGrecjaoddawałajejcodzienniecześćjakoopiekunceogniska
domowego–niepotrzebowałaświątyń,gdyżbyłaobecnawkażdymgynaikeionie.
Pandoradarembogów
Wmitologiigreckiejniemawyobrażeniaopowstaniumężczyznyikobiety.Są
tamludzie,którzysięwyłonilizziemi-matki;przezPrometeuszaulepionyczłowiek
(wktóregoduchamiałaponoćtchnąćAtena)alboistotystworzoneczyspłodzoneprzez
bogów.Istniejejednakopowieśćwsposóbspecyficznyprzywołującanamyślhistorię
biblijnąAdamaiEwy.JestniąmitzwiązanyzPrometeuszemikarąZeusa,którejna-
rzędziemmiałastaćsiękobieta.Niewiasta,kunsztownieulepionazbłotaprzezHefaj-
stosa,otrzymałaodAtenyumiejętnośćhaftu,Afrodytawyszkoliłająwmiłostkach,
Hermeszaśukształtowałwniejskrytyipodstępnycharakteroraznauczyłsztukima-
mieniasłowami.JakodarbogówotrzymałaimięPandora(gr.obdarzonawszystkim),
awwianiedostałapuszkęotajemniczejzawartości.Wysłananaziemię,zostałażoną
tytanaEpimeteusza(gr.myślącydotyłu,myślącyzapóźno),którymimoprzestróg
swegobrata,Prometeusza,zostałzwiedzionywdziękiemoblubienicy,kryjącymgłupo-
tę,złośliwośćilenistwo.EpimeteuszpozwoliłPandorzeotworzyćwspomnianąpuszkę,
która,jaksięokazało,zawieraławszystkieklęskiodtądnękająceludzkość.Byłyto:
starość,ciężkapraca,choroby,obłęd,występekinamiętność,atylkonadzieja,włożona
ukradkiemprzezPrometeusza,miałaratowaćludzkość.
Pandorajesttakąsamąciekawą,bezmyślnąipłochąkobietąjakEwa,ajejmałżo-
nekprzypominaAdama,któryzgrzeszyłnietylkonieposłuszeństwemwstosunkudo
Stwórcy,leczprzedewszystkimpoddaniemsięnamiętnościibrakiemrozumu.Pandora
odgrywaturolępierwszejniewiasty-człowieka,mawszystkienegatywnecechyprzy-
pisywanetejczęściroduludzkiegoijesttopierwszysygnałmówiącyotym,żepłeć
żeńskajestźródłemzłaiklęsktowarzyszącychludzkości.WTeogoniiHezjodpisał,
że„zniejwywodzisięródprzeklętyiplemiękobiet,tozłostraszliwe,któreusadowi-
łosięwśródśmiertelnychmężów”.OpowieśćoPandorzestanowiwmitologiigreckiej
3Zgodniezzasadązłotegocięcia(złotegopodziału)częśćmniejszamasiędowiększejtak,
jakczęśćwiększadocałości,tzn.stosunekczęścimniejszejdowiększejwynosiokoło5:8.Nie-
którzyuczenisądzą,żetazasadazostałazrealizowanamiędzyinnymiwdwóchrzeźbachLeocha-
resa:ApollinieBelwederskimiwersalskiejArtemidzie.
