Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.METODOLOGIA
Przedmiotemmoichrozważańjest:sformułowanieproblemuparadyg-
matuprawoznawstwa,charakterystykaparadygmatudogmatykiprawa,
krytykategoparadygmatuwświetleteoriiprawa,orazomówieniepara-
dygmatudogmatykiprawanatlemodeliprawoznawstwa.
II.ZAGADNIENIEPArADYGMATUPrAwOZNAwSTwA
3.Określenieprawoznawstwajestsporneiniejednokrotnieuwikłane
wpomieszanieopisuhistoryczniezmiennegozakresudyscyplinzalicza-
nychdonaukprawnychzpostulatamiwłaściwegozakresutychnauk.
Wtejsytuacjinajbardziejdogodnajestcharakterystykaprawoznaw-
stwaprzezwyodrębnieniegrupzagadnień,jakimisięonozajmuje,oraz
odpowiadającychimformułwypowiedzi2.
Współczesneprawoznawstwoobejmujenastępującegrupyzagadnień:
(A)opracowanieaparatupojęciowegoisystematyzacjaprawa,(B)wykład-
niaistosowanieprawa,(C)funkcjonowanieprawa,(D)zagadnieniadelege
idesententiaferenda,(E)pozasystemowaocenaprawaipaństwa,(F)władza
politycznaipaństwo,(G)formapaństwa,(H)funkcjepaństwa,(I)zagad-
nieniametodologiczno-filozoficzneprawoznawstwa.
Wróżnychmodelachprawoznawstwawystępująwszystkielubniektó-
rezwymienionychgrupzagadnień.Ponadtokażdeznichmożebyćujmo-
wanezodmiennychpunktówwidzenia,amianowiciezdogmatycznego,
komparatystycznego,historycznegoiogólnego.Dogmatykęprawawjej
historycznymXIX-wiecznymukształtowaniu,októrymwyżejwspomnia-
łem,cechujeograniczeniesiędozagadnieńtypuA,B,Gwodniesieniudo
prawahicetnuncobowiązującego.
Abyodpowiedziećnapytanie,czyiewentualniejakiistniejeparadyg-
matprawoznawstwanależysprecyzowaćpojęcieparadygmatu.
4.Wewspółczesnejmetodologiinaukifunkcjonujewielepojęćpara-
dygmatu,którychwypracowaniudałyimpulspraceKuhna3.Dlanaszych
celówwystarczydośćluźneokreślenieparadygmatujakozespołupojęć
itwierdzeńistotnychdladanejnaukiiuznanychprzezspołecznośćna-
ukowązacharakteryzującenaukęwdostateczniedługimokresie.
Zaproponowaneokreślenieparadygmatuwystarczadlanaszejana-
lizy,alezakładaistnieniekonsensumiarodajnejspołecznościnaukowej,
mieszczącejsięmiędzyskrajnościąuniwersalnegoaudytoriumiwąskiej
grupytworzącejokreślonąszkołę,orazustaleniewymiaruczasowego,
wramachktóregouznajesięniezmiennośćparadygmatu.
2W.Lang,J.Wróblewski,S.Zawadzki,Teoriapaństwaś,rozdz.1.
3PatrzzwłaszczaT.S.Kuhn,Strukturarewolucjinaukowych,Warszawa1968.
44