Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Wymienialnośćwalutimechanizmykursówwróżnychsystemachmonetarnych
okresie(okażesięnimstosuneksiłnabywczychdwóchróżnychjednostekpieniężnych),
ustępujepierwszoplanowegomiejscawkrótkimokresieinnymwpływom,takimjakocze-
kiwaniakursowe,któremogąbyćwysocezmienne,orazróżnicestópprocentowychwda-
nymkrajuipozajegogranicami.Tezaśkrótkoterminowoaktywneczynniki,dlaodmiany,
choćnadalobecne,tracąsamoistnąsiłęoddziaływaniawdługimokresie,ustępującmiejsca
temupierwszemuzwymienionychelementów(ewolucjistosunkusiłnabywczych).
Wpierwszymprzybliżeniudorzeczywistościmożnajednak,bezrozmijaniasię
zprawdą,wskazaćtunaparębezpośrednich,łatwodostrzegalnychprzyczynzmianpopy-
tuipodażywalut,zaktórymikryjąsiętegłębiejleżącepowodyzmian,októrychbędzie
mowaosobno.Możnateż,dlanaocznegozilustrowaniawynikudziałaniatychbezpośred-
nichprzyczyn,posłużyćsięprzytymtradycyjnymikrzywymipopytuipodaży,przyogra-
niczeniuuwagidoprzyczynwystępującychwsferzehandluzagranicznego(naraziezpo-
minięciemgrupyczynnikówniedającychsięwepchnąćwtakuproszczonyschemat,jakimi
autonomiczneprzepływykapitałowe).Takiebardziejadekwatneujęcie,zdolnepostawić
wcentrumuwagiczynnikiobecnienajważniejsze,wymagazastosowaniainnegoschema-
tukoncepcyjnegoniżtradycyjnekrzywepopytumianowicie:analizyzasobowo-portfe-
lowej.Będzietozadaniemnastępnegorozdziału.Ograniczonośćtradycyjnego,„strumie-
niowego”punktuwidzenia,właściwegotradycyjnemuschematowiprzecinającychsię
krzywychpopytuipodaży,niepozbawiategoschematuwszelkiejwartościpoznawczej.
Narzucajedynieprowizoryczneuproszczeniesprowadzającesiędoskupieniauwagnara-
zienasamychstrumieniacheksportuiimportu,jakoźródłachpopytu(takżestrumieniowo
rozumianego)ipodażywalutobcychzabiegmetodologiczniecałkiemdopuszczalnyprzy
abstrahowaniuodwpływuobrotówkapitałowychnarynekikurs2.Popytnadewizy,tak
samojakichpodaż,jestwtedyreprezentowanynawykresieprzezznanemarshallowskie
krzywe(patrzrys.1.1orazrys.1.2).pionowasłużydoukazaniacenyjednostkiwaluty
obcejwpieniądzukrajowym(kurswalutowyK).poziomawskazujeilościwaluty
obcejQoferowaneizapotrzebowaneprzezrynekprzydanymkursiewciąguprzyjętego
czasu.Wzrostpopytu,taksamojakwzrostpodaży,graficznieprzedstawianejakoprze-
sunięciaodpowiedniejkrzywejwprawo(aspadekjakoprzesunięciawlewo).Krzywa
dtopopytnadewizy,akrzywastopodażdewiz.Odpowiednieprzemieszczeniasiępunk-
tuprzecięciasięobukrzywychwpioniewgóręalbowdółrozumianejakowzrosty
ispadkikursupoosiągnięciunowegopołożeniarównowagi.
Trzebawtedyjednakpamiętać,żewykresytakieniezdolneukazaćmożliwych
oscylacjikursuzdnianadzieńiukrytejzanimigryprzyczyn.Pokazujątylkostrumienie
popytuipodażyorazostatecznyefektnettoichwzajemnegodostosowaniasięwdługim
okresiewpostaciprzesunięciasiękursu3.
2Niezapominajmy,liberalizacjaiglobalizacjamiędzynarodowychrynkówfinansowychjestzaszłością
historyczniecałkiemświeżąprzezwiększączęśćdwudziestegowiekuobrotykapitałowebyłyskrępowane
izredukowanedorangiczynnikaozupełniepodrzędnymznaczeniuwstosunkudohandlumiędzynarodowego.
Wtakiejsytuacjitradycyjnysposóbpostrzeganiadeterminantkursuprzezpryzmatjegopowiązańzestrumienia-
mihandlubyłcałkowiciesensowny,aograniczonąużytecznośćpoznawczązachowujenawetiteraz.
3Trzebatuprzypomnieć,żewteoriianalizyekonomicznejtzw.długiokresmożeoznaczać,aleniemusi,
konkretnyodcinekczasufizycznego.Jesttościślerzeczujmującpoprostutakiokres,wktórymwszystkie