Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.6.Kurssztywnywsystemiepieniądzakonwencjonalnego
1.6.Kurssztywnywsystemiepieniądzakonwencjonalnego
25
Jestwkażdymraziefaktem,żekurssztywny,anawetcałkowiciestały,okazałsiętakże
możliwywsystemiepieniądzakonwencjonalnego(anietylkokruszcowego).Przypienią-
dzukonwencjonalnym(wliteraturzenazywanymrozmaicie:papierowym,sterowanymlub
teżzangielskafiatmoney)kurssztywnyoróżnymstopniustabilnościwczasiejestnie
tylkozasadniczomożliwy,alejestteżfaktyczniedziśstosowanyprzezpewnąliczbękra-
jów.Jednakwewspółczesnejsytuacji,przybrakubezpośredniejwięzimiędzypieniądzem
ikruszcem,stałośćkursuniejestjużautomatyczniezagwarantowana,leczwymagawtym
celuaktywnegodziałaniabankucentralnegonarynku.Zdefinicjipieniądzakonwencjo-
nalnegobowiemwynika,żeniefunkcjonujejużwtedyżadensamoczynnystabilizatorkur-
su,jakitworzyły„punkty”złota,swobodnawymienialnośćbanknotównazłotoinieskrę-
powaneprawodoprzewozukruszcuprzezgranice.
Punktyanalogicznedopunktówzłotadająsięwkażdymrazie„symulować”dlapo-
trzebtejwersjimechanizmukursowegoiwzasadziedlapotrzebpraktykitowystarcza.
Osiągasiętoprzezzobowiązaniebankucentralnegodoaktywnegowłączaniasięwbieżą-
ceoperacjenarynkuwalutowymwcelusprzedażydewizzurzędowychrezerwnawyzna-
czonympoziomiekursu(przygórnym„punkcieinterwencyjnym”odpowiednikugórne-
gopunktuzłota),kiedypopytnadewizyprzekraczaichpodaż.Zakładasięwtymprzy-
padkurównieżzobowiązanietegożbankudokupowaniadewiznapewnymniższym,ale
równieżnieprzekraczalnympoziomieichkursu(dolny„punktinterwencyjny”),kiedypo-
dażdewizjestwiększaniżpopytnanie.Szerokośćpasma,czy„pasemka”,wktórymryn-
kowykurswymiennymożesięwtedywahać,zależyjużodsuwerennejdecyzjiwładzy
monetarnej.
Jasnejest,żemówimytuosztywnymkursiewwarunkachsystemupieniężnegoinnej
naturyniżwalutakruszcowa.Zmieniasięwięcteżsenssamegopojęcia„wymienialność”.
Zamiastbanknotuwymienialnegonakruszecpojawiasiętubiletbankucentralnego,który
jestjużniewymienialnynakruszec,alemimotomożepozostawaćwymienialnynainny
pieniądz,któryjesttakże„konwencjonalny”wswejekonomicznejistocie.Jesttorodzaj
pieniądzaposiadającywymiernąwartośćokreślanądopierowsamymprocesiewymiany
nadobranarynku(wzależnościodtego,iletegopieniądzawypuszczono),niezaśwartość
czerpanąwpierwszymrzędziezwartościsurowca,zktóregoznakpieniężnyzostałwyko-
nany.Winnobyćjednakoczywiste,żeustaleniejegokursuurzędowegowzględeminnej
jednostkimonetarnejbędziemiećdalekoidącekonsekwencjetakżedlajegowewnętrznej
wartości(choćbydlatego,żewymusinawładzymonetarnejokreślonyprzyrostalbospadek
jegoemisji,niewiększyiniemniejszyniżwdanychwarunkachtrzebawzależnościod
tego,jaksięokreślikurs).Ustaleniekursuwalutykrajowejzbytniskospowodujewefek-
ciewzrostrezerwiprzyniesieskutekinflacyjny.Ustaleniekursuzbytwysokowywoła
natomiastdeficytywobrotachhandlowych,wydrenujerezerwyispowodujedeflację.Nie-
mniej,zkruszcem,jegocenąijegoprzepływaminiebędzietojużmiećwobecnychwa-
runkachnicwspólnego.Jakzdoświadczeniawiadomo,konwencjonalnycharakterwspół-
czesnegopieniądzanieprzeszkadzamufunkcjonowaćjakodobrypieniądz,jeślitylko