Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Wymienialnośćwalutimechanizmykursów
wróżnychsystemachmonetarnych
1.1.Wzajemnawymienialnośćpieniędzy
zasadaicelmiędzynarodowegosystemuwalutowego
Potrzebaistnieniamiędzynarodowegosystemuwalutowegowynikazestosowaniawpo-
szczególnychkrajachlubgrupachkrajówróżnychjednostekpieniężnychirozmaitych
znakówpieniężnych,wyrażonychwtychjednostkach.Mimoprocesówintegracjigospo-
darczej,wtymtakżeunifikacjiwalutowejwniektórychregionach(np.wEuropie),nie
traciaktualnościstwierdzenie,żewspółczesnyświatjestnadalpodzielonynaodrębneob-
szarywalutowe.Wtychwarunkachrozwójhandlumiędzynarodowego,taksamojaknie-
skrępowanyprzepływczynnikówprodukcjiwpłaszczyźniemiędzynarodowej,azwłaszcza
swobodnyobrótkapitałowy,zależąodtego,czyjestmożliwawolnaodograniczeńwy-
mianakażdejzwalutnapozostałewaluty,atakżeodtego,czyistniejeswobodaichtrans-
feruzjednegoobszarudodrugiego.Wtakiejsytuacjisprawąkluczowąstajesiękwestia
wymienialnościwalut(currencyconvertibility).
Jestbowiemtak,żeniezależnieodtego,wjakiejwalucienastępujerozliczeniezkon-
trahentemzagranicznym,któraśzestrontransakcjimiędzynarodowejstajewcześniej,lub
późniejwobecpotrzebywymianydanejwalutynainną.Potrzebatakazachodzijużchoć-
bydlategotylko,żenakładynadziałalnośćgospodarczą,wynikfinansowywpostacizysku
lubstraty,podatkiiinnezobowiązaniawnormalnychwarunkachostatecznierozliczane
wwaluciekrajowej.Wymienialnośćwalutyjestwięcprzesłankąpełnegowłączeniasię
danejgospodarkiwmiędzynarodowąwymianętowarową,usługowąikapitałową.Idopie-
rokiedyistniejejakiśzakresswobodnejwymienialności,możepowstaćiwłaściwiefunk-
cjonowaćlegalnyrynekwalutowy.
Toprawda,żewpewnymzakresiemiędzynarodowawymianahandlowamożesię
dokonywaćtakżenainnejpodstawieniżwymienialnośćpieniądza,np.nazasadzietzw.
barterumiędzyprzedsiębiorstwamialbowramachtzw.clearingu,wktórymkompensata
należnościztytułuwzajemnychdostawstajesięobowiązującązasadąwcałościwymiany
handlowejzdanymkrajem.Łatwojednakdostrzec,żetegotypuprymitywneformyroz-
liczeń,stosowanegłówniewnietypowychwarunkachgospodarekwojennych,centralnie
sterowanych,niekiedywczasachkryzysówiszczególnychnapięćnakładająnahandel
międzynarodowydotkliweskrępowania.Uniemożliwiajączerpaniepełnikorzyścizmię-