Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Praworzymskieijegorolawrozwojueuropejskiejkulturyprawnej
któretrzebastanowczozwalczać”(R.Orestano,Introduzioneallostudiodel
dirittoromano,Bologna1987,s.457).
Toostatnieznaczeniepojawiasięczęstowewspółczesnychdysku-
sjachnadprawemrzymskimijegoroląwedukacjiprawniczejorazjako
pewienmiernikwformowaniuprawa.
***
U(...)żyłemwlatach,
Gdymordmasowymiałsankcjęnajwyższą,
Państwa,wktórympraworzymskieprzestałoistnieć.
Tookropne,żeludziezaczęlisięprzyzwyczajać,
Dofaktu,żepraworzymskieprzestałoistnieć,
Żeśmierćzrękikatajestrzecząpospolitą,
Aludzkarzeczjestwymysłemiprzesądem,
Wolnomyślicieli(...)”.
(M.Jastrun,Wierszezebrane,Warszawa1956,s.472,
wierszZpamiętnikabyłegowięźniaobozówkoncentracyjnych)
*
UPrawa,abybyłydobre,powinnybyćjasne,proste,krótkie.(...)Wolę
prawaprosteprzykreidzikieniższtukędowcipnąmieszaniaspokojności
ludzkiej(...)”.
(F.Fénelon,Rozmowyzmarłych,rozmowaSolonazJustynianem,
tłum.polskiez1770r.)
*
UTenzbiórpraw,dziełowielkie,leczźlewykonane,możnaprzy-
równaćdoruinwielkiegoiniekształtnegopałacu.Niemożnanicinnego
znimzrobićjaktylkogozburzyć.(...)Irneriusz,Akursjusz,Bartolus,Bal-
dus,jakrównieżiinnisłynniignorancizaczęlizalewaćItalięopasłymi
tomiskamiswychprac.Powinniśmysięwstydzić,żemająonityluadep-
tówiżezapełniliswymidziełamibiblioteki.Wwynikutego,choćbyli-
śmyotoczeniksięgamiprawnymi,wrzeczywistościbyliśmypozbawieni
prawa.Jeżeliistniejeprzejrzystykodeks,komentarzesąniepotrzebnelub
teżstanowiąnadużycie;jeżelizaśkodeksjestniejasny,tokomentarze
mogąbyćjedynielekarstwemczęściowym.Takikodeksnależyprzerobić
alboznieść”.
(A.Verri,IlCaffé,t.1,foglioXVI(przedruk),Milano1960,s.131)
24
