Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Usługipublicznejakoprzedmiotbadańekonomicznych
ków).Dousługzbiorczychnależąm.in.usuwanieodpadówstałych,utrzymanieob-
szarówiobiektówocharakterzepublicznymczybezpieczeństwo51.
Innymsposobemjestpodziałusługpublicznychzewzględunaszczebeladmini-
stracji,któryzajmujesięichdostarczaniem.Wedługtegokryteriummamydoczy-
nieniazusługamiwykonywanyminaszczeblucentralnym,regionalnymorazlokal-
nym.Zadaniawykonywanenaszczeblucentralnymdotycząnp.bezpieczeństwa,
politykizagranicznej,obronynarodowej,dozadańregionalnychmożnazaliczyć
kształtowanieładuprzestrzennego,zachowaniedziedzictwakulturowegoiprzyrod-
niczegoorazutrzymanieirozbudowęinfrastrukturytechnicznejispołecznejozna-
czeniuregionalnym.Najwięcejusługwykonywanychjestprzezszczebellokalny,
reprezentowanywPolsceprzezgminyipowiaty.Należądonichszczególniezada-
niazwiązanezedukacją,kulturą,opiekąsocjalną,ochronązdrowia,utrzymaniem
porządkuiczystości,dostarczaniemwodyiodbioremścieków,zbiorowąkomunika-
cjąitp.Wartowtymmiejscuzwrócićuwagę,żekryteriumszczeblaadministracjinie
zawszejesttożsamezlokalizacjąświadczeniausług.Przykładowousługizwiązane
zobowiązkowymubezpieczeniemspołecznymrealizowanesąnapoziomielokal-
nym,aleprzezinstytucjenależącedoszczeblacentralnego(inspektoratyZUS-u).
Wtymprzypadku,gdyadministracjatworzypodstawowysystemdystrybucyjny
dóbriusługpublicznych,wartopamiętać,żeszczegółowaichorganizacja,stopień
decentralizacjiitp.kształtowanesąwramachumowyspołecznej.WPolscedystry-
bucjąusługpublicznychzajmujesięprzedewszystkimadministracjalokalna,do
którejnależą,jakjużwcześniejwspomniano,poziomgminnyipowiatowy.Tojed-
nostkisamorządulokalnegosąpodstawowymiinstytucjamipowołanymiprzezobo-
wiązującysystemdemokratyczny,spełniającymifunkcjezarównoproducenta,jaki
dostawcydóbrpublicznychimieszanych.Wwarunkachpolskichkompetencjesa-
morząduobejmująok.65%zzakresudóbriusługpublicznychdostępnychnapozio-
mielokalnym.Pozostałaichczęśćwykonywanajestprzezsamorządregionalnyoraz
jednostkiiagendynależącedoscentralizowanejadministracjipaństwowej52.
Wobliczuistotnychprzeobrażeńsektorapublicznego(komercjalizacjaiprywa-
tyzacja)zasadnewydajesięstworzenieklasyfikacjiusługpublicznychzewzględu
nacharakterpodmiotu,któryzajmujesięichbezpośredniądystrybucją.Wtenspo-
sóbmożnawyodrębnićusługipublicznedostarczaneprzez:
–
podmiotypublicznenależącedosektorafinansówpublicznych,
–
podmiotypublicznenienależącedosektorafinansówpublicznych,
–
podmiotyprywatne.
Wpierwszymprzypadkumamydoczynieniazklasycznymprzykładem,gdy
dystrybucjąusługzajmująsiębezpośredniojednostkiadministracjipublicznejbądź
tworzoneprzezniebudżetoweformyorganizacyjne(jednostkibudżetowe,samorzą-
51L.Borowiec,Controllingwrealizacjiusługpublicznychgminy,WoltersKluwer,Warszawa
2007,s.42-43.
52Polskaadministracjapublicznaporeformie–ustrój,kompetencje,liczby,Warszawa1999,
s.9-21.
