Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Pojęcieiklasyfkacjausługpublicznych
25
SłuszniezatemzauważająM.DylewskiiB.Filipiak,definiującusługipubliczne
jakousługizwiązanezdostarczaniemdóbrpublicznych,charakteryzującesięnie-
możliwościąwykluczeniajakiegokolwiekczłonkaspołeczeństwazichkonsumpcji.
Usługitemająokreślonąjakość(wspólnądlawszystkich,którzyznichkorzystają),
wynikającązzawartejumowyspołecznej.Jakośćtamożeprzezdłuższyczasutrzy-
mywaćsięnaniezmienionympoziomie(dlawszystkich),alemożezostaćzmieniona
nowąumowąspołecznąmiędzyorganamiwładzypublicznejaprzedstawicielami
społeczeństwa48.
WterminologiiUniiEuropejskiejmożnasięspotkaćzokreśleniemusługpu-
blicznychjako„usługświadczonychwinteresieogólnym”(servicesofgeneralin-
terest).Sątotakieusługi,którewładzepubliczneuznajązależącewogólnyminte-
resie,atymsamymstanowiąceobowiązekużytecznościpublicznej.Podmioty
świadcząceusługipowinnywpierwszymrzędzieuwzględnićdobroużytkujących.
Usługiświadczonewinteresieogólnymobejmująusługiinteresuogólnegoświad-
czonezarównonazasadachrynkowych−komercyjnych(marketservicesofgene-
ralinterest),jakinierynkowych−niekomercyjnych(non-marketservicesgeneral
interest).Należądonichusługienergetyczne,telekomunikacyjne,mediówelektro-
nicznych,pocztowe,dostawawody,gospodarowanieodpadami,usługiedukacyjne,
zdrowotne,transportowe49.
Wliteraturzemożnasięspotkaćzróżnorodnościąpoglądównatematklasyfika-
cjiusługpublicznych.Jednymznichjestpodziałnausługiadresowaneinieadreso-
wane.Usługiadresowane(zwanetakżespołecznymi)sąkierowanedokonkretnego,
indywidualnegoodbiorcy(sątousługiedukacyjne,ochronazdrowia,opiekaspo-
łecznaisocjalna,kulturaiwypoczynek).Oznaczato,żetegorodzajuusługimożna
przypisaćkonkretnejosobie,azatemistniejemożliwośćokreśleniazakresukorzyści
zarównoekonomicznych,jakispołecznychzwiązanychzewzbogaceniemosobo-
wościosóbznichkorzystających.Usługinieadresowaneskierowanesądocałego
społeczeństwa(należądonichobronanarodowa,wymiarsprawiedliwości,admini-
stracja)50.Jakousługiogólnospołeczne,nieadresowane,zwanesączęstousługami
publicznymisensustricto.Cechąwspólnątychrodzajówusługjestfinansowanieze
środkówpublicznych.Wpowyższejklasyfikacjiwidaćanalogiędoomawianego
wcześniejpodziałudóbrpublicznych.
PodobnejklasyfikacjiużywaL.Borowiec,którydzieliusługipublicznewedług
kategoriiichodbiorcy−naindywidualneizbiorcze.Usługiindywidualneprzezna-
czonesądlakonkretnegoklientaizwyklewymagająbezpośredniegokontaktu(np.
wydawanieprawjazdy,prowadzenierejestrustanucywilnegolubwypłatazasił-
48M.Dylewski,B.Filipiak,Usługipubliczne,[w:]S.Flejterski,A.Panasiuk,J.Perenc,G.Rosa
(red.),Współczesnaekonomikausług,PWN,Warszawa2005,s.454.
49Usługiświadczonewinteresieogólnym,TEN(289),Bruksela,10stycznia2008.
50M.Janoś-Kresło,UsługispołecznewprocesieprzemiansystemowychwPolsce,SGH,Warsza-
wa2002,s.17.
