Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Wprowadzenie
twórczościKanta,leczzarazempozwalaidentyfikowaćnpipisarstwoKafki-
poglądnatwórczośćFoucaultamusiałbybyćokrojonyiMamyprawodopyty-
waćsię:cóżtozafilozofia,któraproblematyzujewłasneautorstwo?cóżtoza
pisarstwo,któresięgapofilozofię,byobronićsweprawowypowiadaniasię?
jakiesąkonsekwencjetakiegotraktowaniapisarstwafilozoficznego,które
samoodsiebiedomagasięreflektowania,tematyzowaniawewnątrzwłasnej
pracymyśli?Jakażtoprzeszkodaniepozwalazapomniećfilozofiiotejzawa-
dzie,jakąjestAutor?Jakakolwiekbyniebyłaodpowiedźnatepytania,nieda
sięoddzielićΠFoucaulta-filozofa”odΠFoucaulta-autora”
,niedasię-byużyć
słynnegojużodróżnieniaRolandaBarthesa-oddzielićΠFoucaulta-piszące-
go”odΠFoucaulta-pisarza”
i
Pisarze-twierdziBarthes-Πpracująnadsłowem”itworząliteraturę,
piszącyudzielająwypowiedzi:Πświadczą,tłumaczą,uczą”
iBiorąnasiebie
role,którewynikajązichspecyficznegostosunkudojęzykaiWedleBarthesa:
Piszący[ł]toludzieΠprzechodni”-stawiająsobiejakiścel(świadczyć,tłumaczyć,
uczyć),asłowojesttylkośrodkiemdoniegoiSłowojestdlanichśrodkiemdoczynu,ale
samoczynemniejestiAprzetojęzyksprowadzanyjestzpowrotemdorolinarzędzia
porozumiewaniasię,nośnikaΠmyśli”
iNawetjeślipiszącyprzywiązujewagędosposobu
pisania,nigdyniejesttodbałośćontologiczna-nigdyniejesttotroskaiPiszącynigdynie
oddziałujetechnicznienasłowowsposóbzasadniczy-dysponujeonsposobempisa-
niawspólnymwszystkimpiszącym,rodzajemkoine,wktórejniewątpliwiemożna
odróżnićpewnedialekty(npimarksistowski,chrześcijańskiczyegzystencjalistyczny),
natomiastbardzorzadkostyleiPiszącegookreślabowiemto,iżjegoprojektkomuniko-
waniajestnaiwny:nieprzypuszczaon,żejegoprzekazcofniesięizamkniewsobie
iżebędziemożna,wsposóbdiakrytyczny,odczytaćwnimcośinnegoniżto,coonchciał
powiedzieć;któżzpiszącychzgodziłbysiępoddaćswójsposóbpisaniapsychoanalizie?
Mniemaon,żejegosłowokładziekresjakiejśdwuznacznościświata,żeustalajakieśnie-
odwracalne(nawetgdyzakładasięjegoprowizoryczność)wyjaśnieniealbojakąśnieza-
przeczalnąinformację(nawetgdywystępujetylkowroliskromnegonauczyciela)iTym-
czasemdlapisarzarzeczmasię-jakwidzieliśmy-całkiemprzeciwnie:wieon,żejego
słowo,zwyboruidziękipracynieprzechodnie,inicjujejakąśdwuznaczność-nawetjeśli
brzmizdecydowanie,że,paradoksalnie,prezentujesięjakomonumentalnemilczeniedo
rozszyfrowania,żejedynądewiząmożedlańbyćgłębokamyślJacquesRigaut:Inawet
kiedytwierdzę,wciążpytam3i
Troska,Πontologicznadbałość”osłowouFoucaultajestnietylkospo-
sobembyciaautora-pisarza,jestteżtym,coczynigoautorem-piszącym,
jestbowiemowatroskatrwałymmotywemjegofilozofowania-poczynając
wkulturzenowoczesnej,zwyodrębnionymirolamiwzględemjęzykaispołeczeństwa,nadaje
samowiedzypisanianiemniejistotnąrolęwkulturzeniżta,jakąwstarożytnościzyskalifilo-
zofowieiPor
iRiBarthes,Pisarzeipiszący,przełiJiLalewicz[w:]idem,Mitiznak,wybóriwstęp
JiBłoński,PIW,Warszawa1970i
3Ibidem,si248-249i
