Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Wprowadzenie
filozoficznejmyślifrancuskiejXXwiekuiJesttotradycjauhistorycznionej
filozofiinauk,azwłaszczatradycjabadańpodjętychprzezGastonaBache-
lardaiGeorgersaCanguilhemaiOdpowiedźzatemnarzeczonepytanie,
jakątamznajdujemy,choćjestdośćogólna,byłaniezwykleinstruktywna
dlaFoucaultaiBrzmiona:trzebabadaćhistorienaukhumanistycz-
nychiTuujawniasięzarównopewnatrudnośćnawiązaniadoproblematyki
iosiągnięćepistemologiihistorycznejBachelardaihistoriiepistemologicz-
nejCanguilhema,jakiźródłoinnowacyjnościpodejściaFoucaultawzględem
stanowiskbadawczychpoprzednikówiPodejmujeonbowiemepistemolo-
gicznąproblematykęnauk,alenagruncie,naktórymniemiałaonaswych
wcześniejszychsprawdzianów,właśniewdziedzinienaukhumanistycznychi
Zosobliwościamiprocesuhistorycznego,wjakisąoneuwikłane,Foucault
wiązałspecyfikęichepistemicznychwłasnościi
Możnawięcsądzić,żemyślFoucaultauczestniczynietylkownaj-
bliższychdlasiebiefrancuskichtradycjachintelektualnych,alelokujesię
wowieleszerszymkontekścietradycjifilozoficznej,dlaktórejΠnatural-
ną”formąorganizacjijejproblematykijestkrytycyzmproweniencjiKan-
towskiej12iWΠarcheologiinaukhumanistycznych”-botakąnazwęnadał
Foucaultswemukrytyczno-epistemologicznemuprzedsięwzięciu-chodzi
więcointelektualnąpostaćrealizacjiΠnaszegohistorycznegoprzeznacze-
nia”
,oskonstruowaniekrytycznegodyskursumającegozdolnośćujawnie-
niaepistemologicznegosensuhistoriitychdyscyplin,wktórychodkładają
siępostacisamowiedzykulturyZachodu,oosobliwościzwiązkówhistorii
samopoznaniazepistemologicznymiwłaściwościaminauki
Jakskonstruowaćtakidyskursnaddyskursem?Jakpoznawaćspecyfikę
dyscyplinarnychładów,jakienaukitworząwczasie?Jakbadaćsposoby,za
pomocąktórychstarająsięoneuczynićwłasneroszczeniadoprawdyczymś
nieproblematycznym,rozstrzygniętym,czymś,copozwalapoznaniunauko-
wemustanąćjużtylkovis-à-viswłasnychprzedmiotów,bezoglądaniasięna
historiędyscyplinyibeztroskioskrupułyepistemologiczne?Wjakisposób
wnaukachhumanistycznychiwichzwiązkuzfilozofiąurzeczywistniła
sięΠantropologicznailuzja”?Funkcjąepistemologicznejutopii,któraczyni
historięnaukmarginesemichsamowiedzy,jestnadanienieważkościΠsensu,
którynamciąży”
,gdykonfrontujemysięzprzedmiotempoznania,aletodla-
tegoteżfunkcjąkrytykijestΠukazaniewświetledziennym”epistemologicz-
nejwagihistorycznychskrupułówobciążającychaktualnośćdyscyplinnauki,
azarazemnadającychjejpostaćwiedzyi
12Foucaultsamzresztąuważałsięzauczestnikaszerokorozumianegonurtumyśli
po-Kantowskiejiwielokrotnie,wróżnychkontekstach,doKantawracałi
