Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MichelFoucault-archiwistaibudowniczyruin
21
aantynaturalizmemmetodologicznym,pozadominującąwfilozofiinauki
myśląanglosaską,atakżepozafenomenologią,hermeneutykąistruktura-
lizmem,nurtamiznaczącymidlafilozofiipoznaniahumanistycznegoprzy-
najmniejwdrugiejpołowieXXwiekuiPrzezdługiczastakżemyślFoucaulta
funkcjonujebezżadnegoodniesieniadoSzkołyFrankfurckiej5iZasadniczym
zagadnieniemdlaniegoniestałosięwięcanipytaniedotyczącepoprawności
metodologicznejprzeprowadzanychprzeznaukihumanistycznebadań,ani
kwestiauprawomocnienianaukhumanistycznychwzwiązkuzichosobli-
wościaminatlenaukprzyrodniczych,kwestia,jakąpodejmowalinaprzeło-
miewiekówErnstCassireriEdmundHusserliFoucaultdystansujesiętakże
docharakteryzowanianaukhumanistycznychzpunktuwidzeniaherme-
neutycznychpraktykpozyskiwaniasensuztekstów,aninieulegastruktu-
ralistycznymmirażomnieograniczonejmocyformalizacjipraktykdyskur-
sywnychiNiepodejmujeteżproblematykiideologicznegowymiarunauk
oczłowiekuiichspołecznegouwikłaniaiPodstawowąkwestię,jakąstawia
Foucault,zawrzećmożnawpytaniu,któreniemieścisięwperspektywach
ustanowionychprzezpowyższetradycjefilozoficzneiPytanietobrzmi:jak
badaćnaukihumanistyczne?6
Nieznaczytowcale,żetegorodzajupytanieniemażadnegokontekstu
historycznego,przeciwnieiPopierwsze,należyjeumieścićwkontekście
trzechKantowskichkwestiiiPierwszązawierasłynnepytaniezKantow-
skiejLogiki:ΠKimjestczłowiek?”
iΠCzłowiek”naukhumanistycznych,które
badaFoucault,toΠCzłowiek”właśnieztegopytania,Πczłowiekpoznawalny
isamowiedny”
,którystałsięprzedmiotemdociekańKantowskiejAntropo-
5WrozmowiezGiRauletem,opublikowanejw1983roku,Foucaultstwierdza:ΠGdy
byłemstudentem,zapewniampana,nigdyniesłyszałemnazwySzkołaFrankfurckawspo-
mnianejprzezjakiegokolwiekzmoichprofesorówiTeraz,oczywiście,jestemjużzaznajomiony
zeSzkołąFrankfurckąigdybytonastąpiłowcześniej,niepowiedziałbymwielugłupichrzeczy,
którepowiedziałemiuniknąłbymwieluokrężnychdróg,jakiepokonałempodczasmychusi-
łowańpokonaniamejskromnejdrogi,gdytymczasemszerokaalejabyłaotwartaprzezSzkołę
Frankfurcką”
iMiFoucault,CriticalTheory/IntellectualTheory[w:]idem,Politics,Philosophy,
Culture.InterviewsandotherWritings1977-1984,ediLiDiKritzman,transiAiSheridan[etali],
Routledge,NewYorkandLondon1990,si26i
6WretrospektywnymspojrzeniunawłasnedokonaniaFoucaultstwierdził:Π[ł]nieusi-
łujętworzyćhistoriinaukwogólności,aletylkotych,któreposzukiwałykonstrukcjinauko-
wejwiedzyopodmiociei[ł]Niepróbujęzmierzyćobiektywnejwartościtychnauk,ani
poznać,czymogąsięstaćuniwersalnieważneiTozadaniedlaepistemologicznegohistorykai
Jasamzaśpracujęraczejwdziedziniehistoriinauki,tojest,dopewnegostopnia,regresyw-
nejhistoriiposzukującejdyskursywnych,instytucjonalnychispołecznychpraktyk,zktórych
wyrosłytenaukiiByłabytohistoriaarcheologiczna”
iMiFoucault,SubjectivityandTruth[w:]
idem,ThePoliticsofTruth,ediSiLotringer,introdiJiRajchman,transiLiHochroth,CiPorter
,
Semiotext(e),LosAngeles2007,si151-152i
